Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

MONETA

rzecz.
ż
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: MONETA, MONIETA
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   moneta
D.   monety
C.   monecie
B.   monetę
N.   monetą
Ms.   monecie ||   moniecie
  moniecie
liczba mnoga
M.   monety
D.   monet
B.   monety
Etymologia
łac. moneta
Znaczenia
1. »tu zwykle zbiorowo: pieniądze«
  • - Od tąd wszystka Moneta Srebrna y złoto unas wPolszcze w Gorę poszło. PasPam 187.
  • - Przez Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski a Srebney y złotey monety wydano zanie tak wiele za Granice. PasPam 187.
  • - Minnic Obudwu tak Tynfowey Srebrney w koronie iako y szelęzney W X Litewskim, do początku Seymu. blisko przyszłego [...] zawarcie odkłada. A zeby ad iustum Valorem tez monety redukowane były. PasPam 209.
  • - W tymże rewersálnym diploma, prowizya ktorą sobie IKM. ex bonis oeconomicis ad vitae tempora odłożył: ábyśćie WM wyraźili i że in pactis conventis przyszłemu Panu podana będźie ásekurowáli/ ná tę prowizyą specificè oddźiela w Koronie Ekonomią Málborską Człuchowską/ i pułtorákroć sto tyśięcy z-Korony pensyi/ i żup Wielickich dobrą monetą; w WXL. Grodno/ i Cło támeczne. PisMów II 10.
  • - Przez chalerz iako drobną monetę rozumieią się pomnieysze grzechy, ktore każdy dłużnik wypłacać w Czyscu winien. BystrzInfGeogr B2.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • dobra moneta:
  • »pieniądze pełnowartościowe, z wartościowego kruszcu«
    • - Z mysliliscie sobie Minnicę Tynfowską we Lwowie abyscie zebrali dobrą monetę na pozytek swoy. PasPam 194.
    • - Toz P.P.Poborcy testantur ze wdibrey Monecie do Skarbu oddawali. PasPam 218.
  • fałszywa moneta:
  • »pieniądze podrobione , sfałszowane«
    • - Urgeant IchMSC PP Posłowie że by ci Authores fałszywey monety reddant rationem. PasPam 218.
2. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • - Mężney Krolowy Szwedzkiey Margárethy postępek/ ktora ná moniećie miasto Herbow/ albo twarzy Krolowey prásowáć Pudenda Muliebria kazáłá; ieśli gánisz postępek/ to wprzod wász zwyczay zgánić trzebá/ gdyż od Męszczyn to swoy wźięło początek. GorzWol 36.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • moneta angielska:
    • - Z gazet mię dniem dzisiejszym doszłych wyczytuję znaleziony u króla jegomości portugalskiego diament z sygnecików, podobno olbrzymowych, wypadły, ważący dwadzieścia i dwa miliony szterlingów monety złotej angielskiej, czyniący szterling kóżdy talarów kurant sześć. RadziwHDiar 30.
  • fałszerz monety (sz. zm.):
    • - Fałszerz monety/ Paracharacta, vel Paracharactes [...]. Kn 172.
    • - Rozboynikow w kole kości żywcem łamać, falszarze monety, Swiętokradzcy, Podzegacze, Czárownicy żywcem paleni bydź maią. ChmielAteny II 237-238.
    • - 55. ALEXIUS I. Comnenus, Isaacius Andronicus, Bracia, y Siostr ich Mężowie, uczynili dyspozycyą Państwa Rzymskiego, aby wszystkim im pewne prowenta z reszty Cesarstwá były co rocznie dane, a przy Alexym, aby był Tytuł Cesarza, ktory słabe maiąc siły y Skarb, stał się zdzierczą y Monety fáłszerzem, miedzianą za Złotą y Srebrną kuiąc, a złotą od Poddanych biorąc. ChmielAteny1755 I 479.
    • - Fałszerz [...] fałszerz monety [...]. T III 331.
    • - Niepamiętał Król ten, że spoufalenie z temi imionami, zawsze byłoby niebeśpieczne! Dotego: cel prawdziwy Fałszerza monet, iest zysk, niegodziwy wprawdzie i nieprawny, ale aby mu nienawiść ku Królowi do tey zbrodni była powodem, nikt tego twierdzić niemoże! BlackOstrowPrawo 121.
    • - Przewiezienie monety metallowey wieleby kosztowało i trudniey daleko byłoby ią wprowadzić. Jeżeli więc we wszystkich Kraiach trafiaią się fałszerze monety złotey i srebrney; czegoż się dopiero obawiać nie należy od fałszerzów takiey monety, która czyni niezmiernego zbogacenia się nadzieię, większey daleko liczbie osób, z mnieyszym ryzykiem, a z większą łatwością? GawrUwagi 37.