ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: post 1616

Formy gramatyczne

stopień równy

lp	D.	ż	niebezpiecznej
	Ms.	m	niebezpiecznym
lm	D.		niebezpiecznych

stopień najwyższy

najniebeśpieczniejszy

Znaczenia

»grożący zgubą, katastrofą«

– MOnárchia káżdá y Krolestwo tym szczęśliwsze iest/ pod czás zámieszánia zwłaszczá tego ktore my Interregnum zowiemy/ im lepsze ma wárunki beśpieczeństwá swoiego: ábowiem czás takowy nayniebeśpiecznieyszy iest ná Monárchie y Krolestwá/ osobliwie te ktore nie idą dźiedźicznem/ spádkiem/ ále dobrowolnym od poddánych obrániem/ y podániem. MijInter 4.
– Matka [...] od naywiększych y Niebespiecznych Okazyi nigdy mię nie odwodziła. PasPam 123.
– oberwał się z lodem nocą uchodząc y Płoni niebespieczney niepostrzegłszy. PasPam 186.
– W tak nie bespiecznym zostawuiąca [ojczyzna] Paroxysmie miasto pociechy Niewdzięczność y zadney w obronie swoiey przez rozerwane Seymy nieodnosi nadzieie. PasPam 215v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Koń bossy ná lod/ Bot dziuráwy ná błoto/ Tępa siekierá ná drwá Niebespieczni są. ŻabPol B1.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

Najwcześniejsze poświadczenie:

1606-1608

Znaczenia

»jest groźne«

~ Na tym sejmie aby KJM. sam miał instygować na kogo, autorem mianować rady, którejby słuchał, to i niebezpieczna mu et cum maiestate eius pugnat. CollatioCz III 119.
~ Byłá to dźiwnie niebespieczna/ w mieyscu złym bić sie z ták wielkim woyskiem/ wszákże iż wiedźiał o Ciceronie/ iż iuż był od oblężenia wolnym/ vmyślnie z prędkośći nieco vpuśćił. CezWargFranc 120.
~ Kompánia záś káżda ma mieć Sto Dwádzieśćiá pieszych (okrom iednák stárszyny) álbo przynamniey dźiewięćdźieśiąt, żeby dwie częśći było Muszkieterow, á trzećia Spiśnikow, to iest, Pikinierow, bo iáko nam Polakom nayczęśćiey przećiwko tym Narodom Woyná, ktore konno woiuiąc náćieráią, Turcy, Tatarzy, Moskwá, Wołosza, y inśi, tedy bez Spiśniká w pole wyniść pieszym, bárzo dla rozerwánia niebespieczna. FredPiech A6.
– Przetoż nád wszytko proszę, ábyś w BOGA Twego Vwierzył, á prędzey się brał do Chrztu Swiętego Krom zwłoki: bo odkładáć niebespieczna będźie Dla tego, że niewiemy, kiędy śmierć przybędźie. DamKuligKról 52.
~ 5tó Jáko iest piękna, że się kolligaći Krolewscy zá nas uymuią, ták też niebespieczna, áby ich interessa niepowadźiły, czego się w Piaśćie bać nietrzebá. RadzKwest 15.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

NIEBEZPIECZNY

NIEBEZPIECZNA