Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

NOCNY

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
lp M. m   nocny
ż   nocna
D. ż   nocnej
N. m   nocnym
Ms. ż   nocnej
lm M. nmos   nocne
B. nmos   nocne
Ms.   nocnych
Znaczenia
»popełniony w nocy, odbywający się w nocy«
  • – Aleć nąm to tego nic nienarobieło tylko nocny błąd. PasPam 67v.
  • – Wartować się kazałęm przy owych nocnych y dzięnnych kradzierzach y rozbojach. Comi było bardzo cięszko między obcemi. Ale y w Pustkach niewybiegałęm się od Importunow cięszko między obcemi. PasPam 180.
  • – Było kilkanascie Tatarow a pouciekali nąm [...] nas było mało, sprawa Nocna niemoglismy temu sami Sufficere. PasPam 239.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • bankiet nocny (sz. zm.):
    • – Nowochrzczeńcy y Adámitowie/ [...] záprowádziwszy się ná bánkiet nocny/ świece zgásiwszy/ kázirodztwá płodzicie. BirkEgz 15.
    • – Kurwy, Precz z domu! [...] Dano wam wszytko, bodaj was zabito, I popłacono aż po wczoraj myto, I na rozprawie przy nocnym bankiecie Położono was. MorszAUtwKuk 335.
    • – Sprawuje Kupido Ten bankiet nocny z twą wolą, Filido. MorszAUtwKuk 338.
  • nocna Bellona:
    • – Nocnej Bellony Nie raz zazył szczęsliwie Hetman rozgarniony. PotWoj 125.
  • nocne chmary:
    • – Jasność skrywszy rzewliwie zapłakał [Febus] Tak, iż płacz jego poszedszy w niebiosy Z wierzchu łzom polskiem większej sporzył rosy. Wszędzie się nocne rozchodzieły chmary, Kiedy już króla [Władysława IV] złożono na mary. BorzNaw 79.
  • suknia nocna:
    • »ubranie zakładane do snu«
    • – HABIT [...] Nocturna iestis [...] Suknia nocna sypialna. DanKolaDyk II, 110.
    • – DES-HABILLE' [...] TOZ się mowi o sukni nocney ktorą ná noc bierą [se panie] rozebrawszy się dla większey wygody. DanKolaDyk I, 452.
  • nocna chmura (sz. zm.):
    • – Phebus iásny vstępował/ Y chmury nocne/ świátło wyganiáły. TasKochGoff 252.
    • – On [Ormus] przyodziany płaszczem nocney chmury Nie zwykłą drogą lud lekki przebrány/ Zdrowo wprowádził miedzy mieysckie mury. TasKochGoff 266-267.
    • – Wiárá ś. Kátholicka Rzymska/ prawdziwe słońce iest [...] Mądrość tá księżycem iest; nocne chmury głupstwá/ ktore się przy młodzi wieszáią/ rozbiia. BirkOboz 41.
Związki frazeologiczne

  • nocnym sposobem:
  • nocna brednia:
    • »marzenie senne«
    • – Wszytko Proznosc, snu, y nocney brydni Rowien Swiat: y to wszytko cokolwiek naswiecie. PotWoj 175.
Przenośnie
  • Francuzow w Warszawie więcey nizeli owych co Cerberowe rozdymaią ognie Piniądze Sypia praktyki czynią a naybardziey nocne.PasPam 188v
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • strachy nocne I (sz. zm.):
    • – [...] stráchy nocne/ stráchánia się w-nocy. Kn 1072.
    • – Cnotá tego kámieniá [chryzolitu], według Rueusa, y Kardana, że duszność z piersi ruguie, y wszelką odetchnienia cięszkość, Nocne odpędza stráchy, według Piotra Berkoryuszá, złych Duchow odpędza y máláncholie [...]. ChmielAteny1755 I 551.
Związki frazeologiczne

  • strachy nocne II:
    • »straszydła pojawiające się w nocy«
    • – Obroná Boża/ iego prawda y słowo z káżdey strony cię otoczy/ abyś siłą iego mogł się oprzeć rodzáiom wszelakich pokus [...] y ktore znagła przypadaią/ y odchodzą tákże iáko stráchy nocne/ y strzały przelátuiące [...]. BirkNiedz 212.
    • – Strachy nocne/ pokusy ná iákiem miéscu [...] Lemures nocturni [...] Stráchy cierpieć [...]. Kn 1072.
    • – strachy nocne. Nacht-Gespenster. fantomes nocturnes, lutins, spectres; les esprits & malins qui courent la nuit. T III 2176.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas , Red.
Data ostatniej modyfikacji: 07.05.2009