Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

OSTATEK

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   ostatek
D.   ostatka
B. uż. nżyw.   ostatek
N.   ostatkiem
Ms.   ostatku
liczba mnoga
D.   ostatków
B. uż. nosob.   ostatki
Znaczenia
1. »to, co pozostało, reszta«
  • – Ostatek zapłaty [...] zostawuie. PasPam 210.
  • – Sami zdraycy Imię swoie tym bardziey zniszczyli y ostatek potęgi swoiey zgubili. PasPam 247.
  • – To mi prawy przyiaciel takiego szanuię Tym Czworgiem niech mi słuzy, ostatkiem daruię. PasPam 250.
Związki frazeologiczne

  • pogotować ostatek koło czegoś:
    • »poczynić ostatnie prace, ostatnie przygotowanie przy czymś«
    • – Tym czasem tam ostatek koło szkut pogotowano. PasPam 280v.
3. »ci, co zostali, reszta (ludzi)«
  • – Brandoborskiey piechoty przyszło 3000. iuz poodstapieniu Szwedow [...] oStatek się ich wrociło do Woyska. PasPam 70.
  • – Moskwa zaraz poczęli się mięszać [...] rzatko kto y strzelił ieno tak cięto ostatek ich Skoczyło w ucieczkę. PasPam 93.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • ostatki zapustne:
Związki frazeologiczne

  • chodzić na ostatku:
    • »mieć najniższą wartość, najmniejsze znaczenie«
    • – A że słáwa w przod chodzi, żywot ná ostatku, Przyznawam, żem ci winien ieszcze coś w pryydatku[!]? Lecz niech w tak mężnym sercu słábość się nie sciele Ieden tylko iest honor, á Panien ták wiele. CorMorszACyd 159.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – mały robak wielkiego dębu tocząc na ostatek obali. eine kleine aber oftere Bemühung thut Wunder. l'eau qui tombe goute à goute, creuse le plus dure rocher; à la continuë l'eau ronge la pierre. T III 201.
  • – Mądremu dość skinąć/ ostátka się domyśli. KnAd 461.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

OSTATKI
ndm.

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»ostatnie dni karnawału«
  • – Sprowadza do Siebie na Ostatki Pannę z Matką y Zoyczymem. PasPam 220v. PasPam 220v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • ostatki zapustu:
    • – W ostatki Zapustu Zeniłęm IoMsci Pana Alexandra Tomickiego. PasPam 257.
  • ostatki zapustne:
    • – Podczas ostatkow zapustnych wydawał P. Iąn Potrykowski Pasierbicę swoię za Pana Macieia Potrykowskiego. PasPam 220.
  • ostatki dni Bachusowych:
    • – Dopiro na ostatki dni Bachusowych stanąłęm w Bereniczu [Berezynach]. PasPam 173.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2009

DO OSTATKA

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»do końca, do reszty, zupełnie«
  • – IoMSC Pan Margrabia Pieńczowski ex bene placito wzi[ął] mi Substancyią y prawie rzec mogę Reliquias nieprzesłuzoney do[o]statka na usłudze tey Rzptey sztuki chleba Oyczystey. PasPam 284.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2008

NA OSTATEK

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»na koniec, wreszcie«
  • – Woła krew braci naszych y Oyczyzna ręką ich spustoszona Woła na ostatek NaySwiętsza Panna Matka Boska [...] że ten Narod iest Bluzniercą. PasPam 58.
  • – Samego co siedział in Persona krola postrzelono na ostatek. PasPam 189v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2009

NA OSTATKU

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»na końcu«
  • – Przy Swiecy zdeymuią wszystek Ornament, a na ostatku y koszulę. PasPam 55v.
  • – Cięszki to zaprawdę Stanowi Senatorskiemu uwazam Paroxyzm kiedy go iuz Oyczymami Iusz Łuszczy bochęnkami y proznemi chlebami iuz na ostatku zdraycami Oyczyzny nazywaią. PasPam 140.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2008

W OSTATKU

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»w końcu, ostatecznie«
  • – Ia rzekę choc by tez byli y dyiabli to się ia ich nie boię. A wostatku zaniechay cie mię. PasPam 167-167v.
  • – Iatez pewnie takim nie myslę bydz niestatkiem a wostatku niech będzie to Słowo na papirze. PasPam 224v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2008

Z OSTATKIEM

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»wreszcie, ostatecznie«
  • – Widzę że nas rozerwac niemogą poczną wołac wroccie nąm naszych Iechał was pies zostatkiem. PasPam 157.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2008
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2008