Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*PARAGRAF

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1632
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   paragraf
D.   paragrafu
B. uż. nżyw.   paragraf
Ms.   paragrafie
liczba mnoga
D.   paragrafów
B. uż. nosob.   paragrafy
Ms.   paragrafach
Etymologia
łac. paragraphus, z gr. paragraphos 'dopisany obok (znak)'
Znaczenia
1. »szrama, znak, kresa (na twarzy)«
  • – Gemby natną paragraf przes nos nanotuią Łeb rozwalą ze się w nim y wroble lądz mogą. OpalKSat 81v.
  • – Husárzáć piszę [...] Wełbie páragráff práwie wrąb śmiertelny/ Przez gębę podłuż nożyk po szábelney Iest Parenthesis. KochProżnLir 50.
  • – Patrzajże, jako z gęby zwykli ludzie wracać Gorący kęs, bo proźno językiem nań kiwać, Żebyś i ty nie musiał abo odszczekiwać, Albo, spowszedniałoby pięść przy pysku waszym, Nowy na nim nie przybył paragraf pałaszem. PotFrasz1Kuk II 422.
  • – Na poiedynki nie raz wyzywa, Zkąd párágrafy po gębie miewa [Bachus]. CompMed 390.
  • – VISAGE [...] TWARZ [...] Visage balafré, ou plein de cicatrices. Cicatricosa facies. Twarz porąbana paragrafow pełna. DanKolaDyk II, 586.
Związki frazeologiczne

  • wziąć paragrafy:
    • »otrzymać blizny, szramy«
    • – Wyparowalismy ich z podworza do Stało się y temu y temu po trosze [...] kilku ich wzięło Paragrafy Słuszne supponebam ze będą mysleli cos o zemscie y tak się stało. PasPam 154v.
2. »fragment tekstu, często prawnego oznaczony charakterystycznym symbolem i kolejnym numerem«
  • – My [...] temu funduszowi zapisowi naszemu we wszystkich jego punktach i paragrafach na nas do wypełnienia należących dosyć uczynić powinni będziemy. RadziwKSprawy 603.
  • – Tractat pirwszy Paragraph pirwszy. 1. O rożnych koło Pieczar SS. miedzy rożnemi ludzmi opiniách. KalCuda 1.
  • – Cyrograf die Handschrift. Párágráf der Paragraphus. DobrGram 64.
  • – Z Párágrafu pierwszego miey wiádomą godzinę Zachodu. SolGeom III 61.
  • – Ze tá Náuká iest przydłuższa; dzielę ią na 6 Párágrafow. SolGeom III 90.
  • – Odpráwiłeś multyplikowánie B, bez fatygowánia pámięci, y prędzey dwá rázy od sposobu opisánego w Párágráfie $.1. SolGeom III 99.
Użycia metajęzykowe
  • - Parágraf/ Paragraph[us] [...] Páraliż/ Paralysis f. resolutio neruorum. SzyrDict 285
  • - Cyrograf die Handschrift. Párágráf der Paragraphus. DobrGram 64
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: PK
Data ostatniej modyfikacji: 20.05.2014