Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

PARCHA
rzecz
ż
, PARCH
rzecz
m

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m   parch
ż   parcha
D. m   parchu
B. m uż. nżyw.   parch
N. m   parchem
Ms. m   parchu
liczba mnoga
M. m albo ż uż. nosob.   parchy
D. m   parchów
C.   parchom
B. m albo ż uż. nosob.   parchy
N. m albo ż   parchami
Ms. m albo ż   parchach
Znaczenia
1. »strup, krosta, liszaj«
  • – Świerzb, wozgrzywość, żaba, mucha, krzczyca, wilk, strupy. Te różne parchu przezwiska przypadają [...] ze krwie zapalonej ostrej, zepsowanej od żółci jadowitej a słonej. DorHipTur 223.
  • – Wprzód gdy taki parch na koniu postrzeżesz, tedy one miejsca rozpalonem żelazem z nienagła pozży, a przyłóż chleba rzanego z solą, [...] potem wziąwszy on chleb, posyp grynszpanem gęsto. DorHipTur 225.
  • – Párchy/ sok z korzenia tego ziela/ leczy/ wymywáiąc ie nim. SyrZiel 65.
  • – [marg.]: Párchom. Párchy tákże ná głowie goi [hyzop]/ warząc á przemywáiąc. SyrZiel 465.
  • – Pleszowátość głowy/ ktora z párchow pospolicie bywa/ włosy trawiących y wyiádáiących [...] czyni włosámi porosłą [ziele]. SyrZiel 587.
  • – A jakąkolwiek tłustość warzysz, trzeba w kocieł włożyć soli, żeby żołądki psów nie zagniwały, zkąd choroby wszelakie i parch. OstrorMyślTur 15.
  • – O parchu psim [...] niźli się pies smarować pocznioe, trzeba mu wewnątrz putredinem odjąć i wywieść, albo wypalić. OstrorMyślTur 20.
  • – Wenus [...] przepuściła to ná nie [kobiety], że párchem kozim zytnie śmierdziáły. OvOtwWPrzem 523.
  • – Parch/ Lepra, fera scabies. Szaszay. SzyrDict 285.
  • – Krostá/ párchá. KusWeg B5.
  • – Lepra Iudaeorum, Parchy. CompMed 16.
  • – Nie tylko kołtony moczą [żydzi], ále też y sami się w piwách, w gorzałkách kąpią, y one párchámi zárażáią. CompMed 393.
  • – O Parchach. PArchow álbo Swierzbu iest kilká rodzáiow. CompMed 487.
  • – Zmieszay [maść] y smáruy párchy, czyli świerzb. CompMed 488.
  • – Służy [balsam siarczany] ná párchy po ciele y głowie. VadeMed 33.
  • – Służy [lapis] ná spędzenie krost wszelkich z twarzy y z ciáłá, iáko są osutki, plámy, párchy rożnego rodzáiu, służy ná Gárdłá, zapálenia tumory. VadeMed 137.
2.  ekspr.  »pogardliwie o drobnym szlachcicu, mieszczaninie a. Żydzie«
  • – Ach, sromoto urodzenia, Krwi przemierzła odrodka: Z dorwiszowego przypłodzenia, A nie z swego znać przodka. Któż cię sprośnym parcha torem Do tandyty sprowadził? MałpaCzłow 194.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: PK
Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2016