ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (patela, patella), Kn (patela), T (patela), L (patela), SWil (patela), SW (patela)

Nienotowany w słownikach:
SStp, SJP

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				patela
	D.				patelle
	B.				patelę
	N.				patellą
	Ms.				patelli
					pateli

liczba mnoga

	M.				patelle
					patele
	B.				patelle

Znaczenia

»rodzaj szerokiego naczynia do smażenia lub pieczenia w piecu; patelnia«

– Potym gdy wszystká wodność z źiół wywre/ przecedźić/ y wyprásowáć w Pátelę/ do tego przydáć dwánaśćie łotow wosku/ Terpentyny/ Zywice Sosnowey/ álbo Iodłowey po ośmi łotow. SyrZiel 54.
– To wespoł ná Páteli/ ná wolny[m] węglistym ogniu wárzyć/ ták długo/ áż Wino/ y wilgotność wszystká z źioł wywre/ y párá wynidźie. SyrZiel 249.
– Potym to wyżąć przez chustę/ y wyprásowáć co nalepiey/ á rospuśćić w tym dwánaśćie łotow chędogiey żywice Trebintowey/ álbo Terpentyny/ y ták tego niecháć w miedźiáney Pátelli przez ośm dni: bo zátym stánie sie źielony/ y moc więtszą weźmie od miedźi/ do wychędożánia. SyrZiel 250.
– [...] Czerwonego kámieniá dwá łoty/ Gleyty oboiey żołtey y białey po łoćie/ Mumiey/ Mirrhy/ mástyksu po łoćie/ Burstynu/ ktory kárábę zowią/ kwiátu iábłek Gránátowych/ glist ná popioł spalonych/ roży czerwoney po łoćie/ Gálbánu wychędożonego/ Ammoniáku przeczysczonego po pułtoru łoćiu/ żywicę rospuść w ocćie/ do tego miey trzy pátelle/ więtszą iednę/ dwie rownieysze: [...]. SyrZiel 259.
– [...] w drugiey rospuść tákże nád wolny[m] ogniem smołę z okrętu/ ktorą záraz do pierwszych rzeczy roztopionych przydasz do wielkiey pátelle: wtrzećiey pátelli rospuść w ocćie Gálbán/ y Ammoniák/ nád bárzo wolnym ogniem [...] SyrZiel 259.
– Tákże boleniu sercá/ smáżąc korzenie y liśćie Kuklikowe ábo Benediktowe ná pátelli/ ábo ná rynce/ w oliwie y w winie/ á co naćiepley ná pierś lewą y w tył/ plastrem przykłádáiąc. SyrZiel 271.
– Pátelá/ Batillum [...] Batillus [...] Patella [...] Patina [...]. Kn 673.
– Szláchtuz Zárębácz, Kuchárze, Pásztetnicy, Piekárze, Obłożyny, Przygłowniki, Drwá, Węgle. Kádźi na wodę, Cebry, Cebrzyki, albo Száfliki, Warzechy, Tarki, Wierćiochy, Donice, Gárnce; Lichtarze, do Kuchnie, Sitá, Przetáki, Siekácze, Tásaki, Kotły, Brytwány, Kielemki, Pátelle do smáżenia: Szpikulce Mozdźierze, Rozny, Rożenki rybne, Roszty: Braytary, Sosby, Deki pod kolice, Pásztetnice naczynie rozne, Formy do ćiast Formy do Biánki, Formy do gáláret, Piekárnie Stoły w piekárniach Pułki w piekárniách Cieźle. CzerComp 3.
– Do pieczenia záś z teyże Máteryey robić będźiesz/ wielkie iáko bułki groszowego chlebá/ obwinione w odźieczki/ á przydawszy rożenkow oboygá/ wsádźić ná Pátelli w piec/ álbo ná Brytwánnie/ á vpieczone kray ná grzanki/ á daway lubo ná potrawe/ lubo sáme z roselem/ álbo iákim chcesz Saporem. CzerComp 16.
– Weźmiy Mąki pszenney piękney/ prześiy/ zárob Iáycy tákże y Mlekiem/ żeby się zá łyżką ćiągnęło/ a wyrob dobrze/ wley masłá tretowánego w Pátelle/ włoż to Ciásto/ á wsadz z Pátellą do piecá/ á gdy vpieczesz/ pokray wzdłuż/ puszczay ná gorące másło/ á vsmażywszy pocukruy/ á day. CzerComp 79.
– WEźmi kwiećia Máczku polnego sporo, zwarz puł gárcá wody, námocz w niey Máczek, przez noc, y dáley przecedź wyćiśni, znowu názbierawszy kwiećia, z grzey tę wodę y námocz w niey one, tosz uczyń co y pierwey, powtorz, y trzeći raz przecedźiwszy wley ná pátelę, włoż Cukru dwá funty, iák wezwre przecedź, znowu wley do páteli y smaż do konsistencij. PromMed 224.
– Siarki y żywicy po puł funta. Zetrzey ná proch tę máteryą, y nad wolnym ogniem w pateli rospuść. BystrzInfArtyl Q2v.
– Patela, Patelnia, f. 1) flache Küchen-Pfanne. 2) *kleine Feuer=Pfanne, s. Fairka. 1) poile à frire, à fricasser. 2) chaufferette, f. petit réchaud, v. Fairka. § 1) na pateli co upiec; patelnia do smażenia. patela do tortow. Torten-Pfanne. tartiére, tourtiére. T III 1337.
– Także przesrotowawszy z gruba Pszenicę, y rozgrzawszy ią ná pateli, álbo w garku, ustawicznie ią mieszaiąc, podagrzyczne nogi po kolana w niey trzymać; Albowiem wysusza iey wilgotną materyą, y tak bole uspokaia. BiretWiad 2.
– Nie długo potym przyszedszy do śiebie Kápłán, iákoby z záchwycenia, z wielkim przestrászeniem rzekł: że był porwány ná ostátni sąd, ná ktorym iest skazány ná wieczne męki, y że iuż iest w ręku strásznych y niemiłośiernych kátow, pokázuiąc pátelę iednę pełną tłustośći wrzącey przynieśioną od Czártow, ná smáżenie iego, iáko godne karánia pożądliwośći iego. MansiZałAChPam 116.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

PATELA