ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1608

Formy gramatyczne

stopień równy

lp	M.	m		pochmurny
		ż		pochmurna
		n		pochmurne
	D.	m		pochmurnego
		ż		pochmurnej
	B.	m	nżyw	pochmurny
		ż		pochmurną
	N.	m		pochmurnym
		ż		pochmurną
lm	M.	nmos		pochmurne
	D.			pochmurnych
	C.			pochmurnym
	B.	nmos		pochmurne
	N.			pochmurnemi
	Ms.			pochmurnych

stopień najwyższy

nżyw

najpochmurniejszy

Znaczenia

1. »ciemny z powodu chmur; cienisty, zacieniony«

– Gdy czasu jednego dni pochmurne były, siedział [pies] w domu, pomniąc to, iż go przestraszyły. VerdBłażSet 64.
– Czas mglisty y pochmurny lubi [rzodkiew do siewu]. SyrZiel 1051.
– Czerwony práwie według Marsá z wielką łuną rościągnął się [kometa]/ názaiutrz tákże: inszych dni dla śniegow y obłokow pochmurnych nie moglibysmy zoczyć. ŻędzKom 4 nlb.
– Ná sobie widziemy często gdy pochmurne niebo/ abo niepogod[n]y czas tedy też ludzie właśnie iak oziębli chodzą. ŻędzKom 8 nlb.
– Tak żalu nie mogąc znieść, byk odchodzi srogi, Gdy ostre utopiwszy w niem kilkakroć rogi, Wyrzuca go od stada spółmiłośnik jego; Ten wstydem zjęty, lasu szuka pochmurnego I tan położywszy bok na piasku skrawiony, Gniew z rykami pospołu puszcza w różne strony. ArKochOrlCz II 348.
– Vderzyłá ciemnotá/ y zászłá obłokiem czarnym ná czarnego Orłá grubego narodu [Moskwę], gdy go pochmurną ćmą záćmiwszy/ dobrze oskubłá. WojszOr 147.
– Z murow zelazna Kula wypusczona Tam gdzie Starczyzna była zgromadzoná, Przes Węgieł sciany budynku pewnego Wpadła iak pioron z Nieba pochmurnego. OblJasGór K. 130.
– Nie tak Dolopami Hekla uięta bywa ani tak powietrze Kawarami na pochmurne obłoki się zetrze, DrobOpow 152.
– Wczorá piękny jásny Dzień był;/ dzisia Pochmurna Pogodá. ErnHand 458.
– Oto wielkiey nád spodziánie Wmci Mojey Mościey Pániey doznawam Ochoty y Ludzkości/ bo się tu wszytko/ widzę/ śmieje/ y w Káżdym kącie/ by wnapochmurnieyszy dzien/ jakoby lśni. DobrPol I, 76.
– A tu zmarszczone Prozerpiná czoło, Nátychmiást w fantázyą ustroi wesoło, Ták iáko więc pochmurnym zákryte obłokiem Słońce, rázem ná niebie záświecić szerokiem. ClaudUstHist 49.
– 17 [kwietnia] pochmurny, ciepły [dzień]. DuńKal C.
– Przy dniach pochmurnych y náwałności morskiey áni nieba nie widáć, tylko wodę. BystrzInfHydr U3.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

pochmurne ziele:

– Helxine volubilis, Parietaria, Herba Vrceolaris, Muraliū, Vineago. Sanct Peterskraut. Poziemne/ Pochmurne ziele. GuldOn 9.

2. »ponury, posępny, ciemny; niekorzystny, nieszczęśliwy, smutny«

– Twarz niéwésoła. Niéwesoły człowiék/ pochmurney twárzy. Kn .
– Wolno wiatrom y pochmurnym Morskim Eola burzliwego rozboinikom W niewolą się poddaiąc dobrze zawsze o scesciu swym y pozytku [tuszyć]. HerbOr 57.
– Vultnosus Pochmur[n]ij, zasempistij, SłowPolŁac 146.
– Sam tylko Miller lubo był ochoczy, Pochmurne trzymał Saturnowe oczy, W rzeczy to ieszcze miał gniew dotąd na Nię A w Sercu taił Swym iey podobanie. OblJasGór K. 119v.
– Tysiąc dwiescie koni Gwarnie zonu tamtego Zołdatow dzis schroni Kierat pochmurny w sobie. DrobOpow 118.
– Nierozumiem albowiem otym/ żeby tá raz ściśle miedzy námi záwárta przyjaźn/ przez mieysc y ziem dálekich odległość/ w jaką pochmurną zayść miáłá cięmność. DobrPol II, 52.
– Niechaj pochmurne ustąpią Cienie. ZbierDrużWir I 134.
– Coż wżdy inszego w tákowey záwierusze cieszyć nas ma, ieźli nie sama incolumitas tego, ktory ad Clavum siedząc tey Rzeczypospolitey, a przez czterdzieści lat y kilka periculosissime navigationis cursum obiema czasy pogodnemi y pochmurnemi, szczęśliwie iednak nákoniec odprawuiąc, záwsze y w tey nawałności cokolwiek animo et arte potest, czynić nie zániechywá. DanOstSwada 32-33.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

POCHMURNY