Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

PRACOWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1660
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  pracować
czas teraźniejszy
lp 3. os.   pracuje
czas przeszły
lp m 1. os.   pracowałem
3. os.   pracował
czas przyszły złożony
lm zneut 1. os.   pracować będą
imiesłów współczesny
  pracując
Znaczenia
1. »oddawać się pracy, trudzić się, zabiegać koło czego«
Rekcja: około czego; na co; w czym

  • – Nie kto inszy w tym oswobodzeniu więziow ktorzy są na zamian wydani pracował. Tylko przy osobliwey Dyrekcyiey Boskiey moia wigilantia. PasPam 171.
  • – Pan Dobrotliwy około tego pracował ze by był po trzech zerwanych Seymach ten przynaymniey Czwarty do Szczęsliwego przyprowadził affektu. PasPam 215v.
  • – Alec przecię Natura więcey w tym pracuie kogo Samego przez się dobrym wystawuie. PasPam 273.
  • – Tęskniłęm zezbozem [...] ktore mi się w Spiklerzach bardzo grzało y ustawicznie było trzeba koło przerobki pracować. PasPam 279.
  • – Na same tedy prawie wyderkaffy terminy prawne węsela obłoczyny Professyie Corek ktorych było pięc pracowałęm. PasPam 283.
2.  przen.  »walczyć, bić się«
  • ~ O chleb tedy prosic niebędę bom go krwawie zasłuzył i nalezę do Niego rowno z drugiemi. Ale oto proszę poniewaz pracowałęm nonabiurando Zebym go tez mogł ieść non adjurando. PasPam 121v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • kim jak(o) bydlęciem pracować:
    • – Aby vmiał [oficer] sobie poruconym rozkáżywáć, y Zołnierze[m], nie iáko bydlęciem prácowáć. FredPiech D2v.
    • – Mało na tym, że chłopem iak bydlęciem prácuiemy; ale co większa y nie chrześciańska, że często za psa, albo szkápę chłopa poddánego przedáiemy. LeszczStGłos 100.
Podhasła

PRACUJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp D. m   pracującego
Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Przenośnie
  • Z kogoz tedy większy iest Oyczyznie Emolument: czy z owego darmo chleb z iadaiącego Birkuta czy z młodego a ustawicznie pracującego za zdrowie iey ochotnie krew Leiącego Towarzysza.PasPam 147v