ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1623

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		przyjaciel
D.		przyjaciela
C.		przyjacielowi
B.	uż. żyw.	przyjaciela
N.		przyjacielem
W.		przyjacielu

liczba mnoga

	M.				przyjaciele
	D.				przyjaciół
	N.				przyjaciołami
					przyjaciółmi

Znaczenia

1. »człowiek sprzyjający, życzliwy komu, druh«

– Dowiedziawszy się omnie dobrzy rozni Przyiaciele przyszli a ia u ognia w koszuli siedzę a zagrzewam się owym miodem. PasPam 67-67v.
– Pozegnałęm się zdobremi przyiaciołami. PasPam 70.
– Na to są domownicy nasi przyiaciele. PasPam 77v.
– Substytut Lubo moy wielki przyiaciel iuz się zęmną od zalu y gniewu zegnać y widzieć Niechciał. PasPam 122v.
– Był w ten Sens pisany [list] Mnie Wielce MSCi Panie Pasek Moy MSCi Panie y Przyiacielu. PasPam 170v.
– Znowu na Wierzchu Intytulacyia Memu Wielce MSCim Panu y przyiacielowi. PasPam 171.
– Naziezdzało się krewnych Samsiadow dobrych Przyiacioł dosyc. PasPam 178v.
– To dobry przyiaciel Oyca mego y moy. PasPam 198v.
– Gdy by mozna, mowić znią dzis y wyrozumiec iakim mi iest przyiacielem. PasPam 222.
– W Tydzięn po węselu Iedzie Pąn komorowski Podstarosci Nowomieyski po Deklaracyią Ostatnią do Moiey Paniey a prawie iuz na wesele zprzyiaciołmi. PasPam 225v.
– Kiedy Ludziom trzeba przyiaciela, to cie znaydą. A kiedy go ty zas potrzebuiesz tego trzeba z swiecą szukać. PasPam 249v.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Przyiacioł wiéle/ bogactw wiéle. KnAd 968.

2. »małżonek«

– Odiezdzaiąc znowu przed Zoną klęknął y poiechał. A ona poczęła płakac z tego zalu że to przecie miawszy przyiaciela iak by go nie było. PasPam 83v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Ná iédnę się broń/ obronę/ dowod/ przyiaciélá/ nié spuszczay. KnAd 529.

– Kunsztarzá ábo błazná rádzi wszyscy słucháią/ lécz go zá przyiaciéla nie máią. KnAd 1304.

– Kto z mądrymi chodzi, mądrym będzie, przyiáciel głupich, podobnym im będzie. BirkOboz 74.

– Przyiacioł wnét dość nabędziesz: Jéśli nic nié bráć/ wiéle dáwáć będziesz. KnAd 968.

– w potrzebie przyiaciela poznać. den Freund erkennet man in der Noth. on connoit l’ami dans la nécessité, au besoin. T III 1571.

– Práwá brew przyiaciela, lewa opak znaczy, Ieźli go oko swierzbi; mowi, że zápłáczy. DuńKal Qv.

– Przyiaciélá sobie szanuy/ á z niego lékcé nié żártuy. KnAd 962.

– Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

PRZYJACIEL