Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*RESPEKT

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1638
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
D.   respektu
B. uż. nżyw.   respekt
N.   respektem
Ms.   respekcie
liczba mnoga
D.   respektów
B. uż. nosob.   respekty
N.   respektami
Etymologia
łac. respectus 'wejrzenie, oglądanie się'
Znaczenia
»wzgląd; uszanowanie«
  • – A nadewszytko co cnotá roskazáłá/ bez respektu/ bez trwogi/ bez boiáźńi każdemu rzec prawdę z przyrodzenia vmiał. SpiżAkt F4.
  • – Upraszam pokornie WKMSCi P.M. Młgo. o tę łaskę y Panski na honor moy respekt. PasPam 146v.
  • – Nagrodzi się to dobrą sławą Rzpty wdzięcznością Io k MSCi Pana naszego Młgo Respektami y Promocyią. PasPam 150.
  • – Uprzeymości Waszey iako Wodza y Rotmistrza swego wszelkie uznawał Respekty. PasPam 152v.
  • – Chwycili się tego potentissime ze to iuz iakąs odebrał korrupcyią respektu Machinationis [ze względu na jakieś knowania] y Fakcyi iakich iako Officyalista woyskowy. PasPam 184v.
  • – Poządanego spodziewam się Zołdu o ktory z W M M Panią wtarg wchodzić niechcę ale puszczam się na respekt [...] Czekaiąc łaskawey od W MM Paniey deklaracyiey. PasPam 223v.
  • – Za Sługi zas ze są na dyskrecyiey dane dla tegosz osobliwego mogą spodziewać się respektu. PasPam 224.
  • – [...] o determinácyą konnego Seymu prośić będźiemy powinni, od czego się żadnemi obietnicámi, cotrupcyámi[!]; álbo iákiemikolwiek respektámi odweść [!] niedamy [...]. AwAct 2.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • respektem czegoś:
  • »ze względu na co«
    • – Wysyłaią tam tedy mnie na Deputacyią a nay bardziey respektem Ięzyka Łacińskiego. PasPam 62v-63.
    • – Musiałęm iechać respektem owych Artykułow ktore na Seymikach kilku Stanęły. PasPam 283v.
  • nie mieć respektu na coś:
  • »nie szanować czegoś«
    • – Ieszczeby tu usłyszec Iok MSCi y Rzpty Deklaracyią nietak zaraz zabierac się ad violenta media [...] na dobra Stołowe Iok MSCi zadnego nie maiąc respektu. PasPam 141v.
Związki frazeologiczne

  • być w czyimś respekcie:
  • »znajdowac uznanie«
    • Iest w respekcie u WMMPana Urzędu mego Hetmanskiego prerogatywa. PasPam 172.
Podhasła

RESPEKTEM

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
»względem, ze względu«
  • – Listy z Páryzá twierdzą, iż drogá Elektorá Brándeburskiego do Kliwiey, y Elektorow Mogątckiego y Trewirskiego do Bony, oraz y Ligá záwárta w Auszpurku inter Principes omnes Imperij, cum inclusione Korony Szwedzkiey, y Hiszpáńskiey, przynośi znáczną considerácyą wszytkim Politykom Statûs, osobliwie Koronie Fráncuskiey, kiedy w tákowey colligatiey stánęłá determinatia exequendi Tráktátow Luxemburskich ad finem conseruationis Armistitij, ktore záledwie, et cum difficultate strzymáć się może, respektem ármowánia y záćiągnienia Woyská przez Xiążętá interessowáne do tego [...]. AwCudz 2.
  • – Boć rzetelnie i krótko mówiąc, taka jest sytuacyja nasza respektem sąsiadów naszych albo słabych, albo między sobą niezgodnych i nam jeszcze nie mogących skutecznie zaszkodzić, jaki był długo stan Zachodniego, źle rządzącego się, między Arabami i Turkami państwa, od których na ostatek zginęło. KonSSpos 161.