Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

RZYMSKI

przym. od
  RZYM
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Formy gramatyczne
lp M. ż   rzymska
n   rzymskie
D. m   rzymskiego
N. ż   rzymską
Ms. m   rzymskim
lm N.   rzymskiemi
Znaczenia
1. »rzymsko-katolicki«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • katoliczka rzymska:
    • – KRolowa nie może być koronowana tylko Katoliczka Rzymska, tak Alexandra Zona Schizmatyczka nie była koronowana, jako i Augusta II. dla odmiennych Wiar. ŁubHist 147.
  • biskup Rzymski:
    • »papież«
    • – Rzym, iest [...] stolicą Biskupów Rzymskich. OvOtwWPrzem 628.
    • – Zaraz z początku Chrzesciaństwa, to iest Roku 43 Piotr S. był Biskupem Rzymskim, po ktorym Chrzescianie zawsze takiego namiestnika Chrystusowego obrali, jako się z historyi koscielney o tym dosyć obszernie doczytać moze. IntrHist 184-185.
    • – Ale iako przedtym Ludovicus Pius, ták potym S. Henryk Cesarz, tę niespráwiedliwą extorsyą y pretensyą cale znieśli, lubo nowych kontrowersyi y niezgod między Cesarzami y Biskupami Rzymskiemi, ta abrogacya abusuum, otworzyła campum [...]. ChmielAteny II 120-121.
  • benedykcja rzymska (sz. zm.):
    • – Clerus Hiszpański więcey Dobr trzyma, niżeli świeccy Panowie: á co większa, że bywá proszony, nie przymuszony: Benedykcya Rzymska, wyprożnione nápełni szkatuły [o subsydiach papieskich na wojny z heretykami]. ChmielAteny II 36.
    • – Tamże [pod Warną] poległ Iulianus Kardynáł, animuiący Woysko, Rzymską Benedykcyą do batálii. ChmielAteny II 350.
  • brewiarz rzymski:
    • – Manssionarystowie Czterze ze trzema Skolnemi zwysz Napiszanemi y powinni Spiëwac Officium B V Mariae według opisanego Breuiarza y Mszału Rzymskiego głoszem wdziecznÿm y wyraznÿm Kazdego Roku y dnia ze Mszą S de B V Maria. KomonDziej 120.
    • – [Papież Sylwester] Ochrzciwszy Konstantyna Cesarza y pierwsze od niego szczodre fundacye wziąwszy [...] tak miarkował, że iako w Brewiarzu Rzymskim czytać można; ductu caelestis prudentiae, quâ Ecclesiam administrabat to postanowił, ut Clericis copiosis egentes conjungeret, et sacris virginibus, quae ad victum necessaria essent suppeditaret. LeszczStGłos 24.
2. »związany z Imperium Rzymskim«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • cesarz rzymski (sz. zm.):
    • – Cesarzow Rzymskich wielkie dzieła Konstantynowa smierc Iak oszpeciła. PasPam 110.
    • – Przychodzi mi na pamiec Rzymskiego Cesarza Symbolum. PasPam 273.
    • – Iednak Biskupi albo papieze Rzymscy nie w Wielkiey byli animadwersyi, poki Cesarze Rzymscy poganami byli. IntrHist 185.
    • – COMBAT naval [...] BITWA, wodna woyna okrętowa ktorą Cesarze Rzymscy zwodzić kazali dla rozrywki. DanKolaDyk I, 321.
  • imperium Rzymskie:
    • – IMperium Rzymskie [...] rozciągáło się od Oceanu Hibernickiego áż zá Tigris rzekę y od Oceanu Atlántskiego áż do odnogi Perskiey y od Atlantu áż do pusczey Káledońskiey[...]. BotŁęczRel III 65.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • religia rzymska:
    • »katolicyzm«
    • – Turcy eo fine [w tym celu] Woynę po[d]niesli że by Relligią Rzymską zniszczyć a Luteranską na to Mieysce postanowic po Całey Europie. PasPam 277.
  • rumien rzymski:
    • – Bole vśmierza subtelnym przenikániem swym/ ktorym iest Roży podobny. A swym rozgrzewániem do oliwy może bydź przyrownány. Ale Rumien Rzymski pełny y niepełny. Tákże Rumien Angielski we wtorym stopniu są rozgrzewáiące/ y wysuszáiące. SyrZiel 793.
    • – O Rumnách dwu Rzymskich. WEWłoskich kráinách najduie się dwoy Rumien okrom tego ktorysmy przed tym opisá[li] Chamomellum vtrumq; Romanum. Edle Hamillen/ Romisch chamillen. SyrZiel 801-802.
  • rumień rzymski:
    • – Chomonilla Romana. Römischer Kamillen. Rumień Rzymsky. GuldOn 5.
  • rumianek rzymski:
    • – Weźmi: Kwiatu Bzowego. Kwiatu Kommonicy Włoskiey, albo Flores Melilothi. Kwiatu Rumianku Polnego, Kwiatu Rumianku Rzymskiego, każdego 2. Garści. BeimJelMed 266.
    • – Weźmi [...] kwiecia Rumienku Rzymskiego, Melissowego, Máruny [...]. VadeMed 231.
  • funt rzymski (sz. zm.):
    • »około 0,367 kg«
    • – Biorę za normę funtow Rzymskich 100. czyniąc proporcyą do liczby funtow w inszych Państwach, siła gdzie wynoszą. BystrzInfRóżn Z3.
    • – Według komputu X. Schotta. Rzymskich funtow – 100. Czynią Krakowskich blisko – 93. Gdańskich – 97. Lwowskich – 95. Poznańskich – 94. Toruńskich – 96. Warszawskich – 107. Wileńskich – 112. Kiiowskich – 128. Krolewieckich – 110. Wrocławskich – 96. Wiedeńskich – 68. Praskich y Lipskich – 96. Normymberskich – 77. Drezneńskich y Frankofurskich 76. Weneckich – 124. Florentskich – 100. Paryskich – 76. Madrytskich – 80. Konstantynopolskich – 70. Sztokholmskich – 96. Londyńskich – 81. Antwerpskich – 80. Amszterodamskich – 76. BystrzInfRóżn Z3v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy:
Data ostatniej modyfikacji: 23.04.2010