Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*SAM I

zaim. przym.
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Formy gramatyczne
lp B. m nżyw   sam
Ms. ż   samy
Znaczenia
»wyraz uściślający, uwydatniający relacje przestrzenne, czasowe«
  • – [...] zdárzyłá się przy samysz bramie mieyskiey, z tegoż przyiázdu, szopá spora gotowá [...] przegordzono wpuł tę szopę płotem namiotowym, żeby ták w iednyż częśći audyencya bydź mogłá, á w drugiey tym czásem, stoły zástáwiano. DiarNeg A-Av.
  • – Gdyśmy siedli do stołu przyniesiono zaraz na pierwsze danie ofiarowanego szczupaka, co zaraz dało materyą dyskursu Panu Wymblowi iakim sposobem robaczki przygotował, mieysce upatrzył, wędkę zarzucił, rybę przywabił, y pomału iuż ułowioną na sam piasek przyprowadziwszy wyciągnął z wody. Monitor 104.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • sam a sam:
    • »we dwóch, w cztery oczy, bez świadków«
    • – Woiewoda [...] Posłał tedy do niego Skoraszowskiego Porucznika krayczego koronego Leszczynskiegowyzywaiąc go na parol sąm a Sąm że by Woyska nieturbować. PasPam 71.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • (wariant I):
    – Chrzan z miodem dobry/ á miod sam. KnAd 70.
  • (wariant II):
    – Dobry chrzan z miodem/ miod sam. KnAd 1025.
  • – Sąd niésłuszny gdzie sam sędzia instiguié. KnAd 1020.
  • – Strách pod czás gorszy niż sámá rzécz. KnAd 1355.
  • – Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy:
Data ostatniej modyfikacji: 08.09.2023

SAM II

zaim. przysł.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
Znaczenia
»tu, tutaj«
  • – Byłoby było co notowáć/ y pisáć/ ále to sám gárdłem y srogą śmierćią pachnie/ gdyby listy przęięto [!] ábo postrzeżono [...]. StarWyp A4.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • tam i sam (sz. zm.):
    • »tu i ówdzie, na różne strony«
    • – Ták pospolićie żeglarze bywáli/ Ktorzy czás długi przez morskie báłwány: Pod cudzem niebem tám y sám pływáli/ Przez rozne wiátrow szalonych odmiány. TasKochGoff 56.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy:
Data ostatniej modyfikacji: 08.09.2023