Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*SPRAWOWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy gramatyczne
czas teraźniejszy
lp 3. os.   sprawuje
lm 3. os.   sprawują
tryb rozkazujący
lp 2. os.   sprawuj
imiesłów współczesny
  sprawując
Znaczenia
1. »być przyczyną czego, powodować, sprawiać«
  • – Ze iest w respekcie u WMM Pana Urzędu mego Hetmanskiego praerogatywa sprawuie to wrodzone iako we wszystkich inszych Akcyiach WMM Pana Iudicium y Łaska. PasPam 172-172v.
  • – Foritudo Bellica To Ludziom sprawuie Ze im y insze Cnoty tak Akkomoduie. PasPam 275.
2. »urządzać co«
  • – Tryumfy publiczne Sprawuią z otrzymanych Wiktoryi. PasPam 188v-189.
3. »sporządzać albo kupować, sprawiać co«
  • – Za Rok [...] Nietak zazywaią to psuy to przerabiay albo na tandetę day a insze sprawuy. PasPam 79v.
4. »rządzić, władać«
  • ~ A spráwuiąc to vbogie Krolestwso/ áby się świętobliwie/ co day Boże/ rządźili [rodzina królewska i administratorzy]. JudCerem B4v.
  • ~ Vbostwo vcżćiwe/ nalepiey miástá rządźi y spráwuie/ gdyż ono iest mistrzem wszytkich rzemiosł/ przetoż z wszelkiey sławy godno/ y od wszytkich rodzáiow cżcżone ma być. BudnyBPow 78.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • cuda sprawować:
    • – Czego áczkolwiek P. Bog częstokroć dla doświádczenia/ y karánia wiernych swoich dopuszcza/ przeciwnym wszákże sposobem ná vmocnienie wiernych y chwałę swoię cudá znácznieysze spráwuie. SpInZąbMłot 168.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 23.03.2023