Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

TRZYMAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp (?), SXVI (?), Kn (?), T (?), SWil (?), SW (?)


Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  trzymać
czas teraźniejszy
lp 1. os.   trzymam
imiesłów współczesny
  trzymając
Znaczenia
1. »ująć, mieć w dłoni...«
Związki frazeologiczne

  • berło trzymać:
    • »być władcą, rządzić, sprawować władzę«
    • – **Berłowładny, berło trzymaiący. der einen Scepter traegt/ regierend. qui porte un sceptre: regnant. § berłowładna Augusta III. ręka. T III 33.
2. »coś dzierżawić, posiadać; czerpać zyski z czegoś«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • aptekę trzymać:
    • – Aptekárzem być/ áptekę trzymáć. Kn 8.
3. »posiadać nad kimś władzę [?]«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • trzymać (kogo w areszcie):
    • »ARESZT«
4. »zachowywać«
  • ~ [...] ná ich przychylność wszelákie baczenie mieć będziemy/ wiarę obrzędy práwá sądy ich wszelákie trzymáć chcemy [...]. BielDiar Ciijjv.
  • ~ Winnych uwalniam, a niewinnych łaję, Sekreta trzymam i oneż wydaję, Wzniecam to pokój, to zwady, przyczynki I pojedynki. MorszAUtwKuk 196.
5. »sądzić, mieć zdanie«
Rekcja: o czym

  • ~ Lecz wiedząc/ że ták wielkie opus bez pozwolenia przednieyszych Głow Woyská trudno do effektu przyść mogło/ zdáło mu [Olbrachtowi Wallensteinowi] się ie zwołáć do Pilzny/ y z niemi pod pokrywką dobroći/ fałszywie y politicè tráktowáć/ osobliwie z Groffem Gállásem/ z Groffem Octáuiánem Piccolomini/ y z drugiemi wiernymi Cesárzá I. M. Obersterámi/ o ktorych wierze trzymáiąc/ że cnotliwemi y mężnemi Cáwállerámi będąc/ Szlácheckiego vrodzeniá swego/ sromotną zdrádą y conspirácyą przećiwko Wszytkiemu Páństwu Rzymskiemu/ y przećiwko pomázańcowi Bożemu Cesárzowi I. M. nie mieli mázáć/ y ná to przystáć [...]. RelWall Av.
  • ~ Nie bydź dystyngowanym w wielości, zdaie się bydź rzecz przykra, ia zaś trzymam iż nic nieiest pożądańszego nad stan człowieka umieiącego myślić, gdy w środku zgiełku nieznany bez żadney od innych dystynkcyi zostaie. Monitor 25.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • bank trzymać:
    • – Bank trzymać. Banco halten; mit Geld handeln. faire la banque. T III 22.
  • bas trzymać:
    • – Básistá by nayprzednieyszy, dyszkántem nie záśpiewa, niech każą dyszkáńciście bás trzymáć, depressu nie ma. MłodzKaz IV, 127.
  • trzymać kogoś w grozie:
    • – Hospodarow także winami pieniężnymi obłożył, że Ludzi swoich w grozie nie trzymali, a do Rakocego pod ten czas przystawać pozwalali. HistBun 49.
    • – Groza. Schrecken, Schauer, Abscheu. crainte, la peur, la terreur, horreur, f. souleur f. § trzymać ludzie w grozie. T III 423.
Związki frazeologiczne

  • z kimś trzymać cech (sz. zm.):
    • »sprzyjać, pomagać komuś«
    • – SA też iácyś duchowie dziwni/ ktorzy z ziemi Pospolicie bywáią/ więc między kruszcámi/ Ci z gorniki przy kruszcách iákby cech trzymáią. RoźOff H3v.
    • – [Bachus] Przeto z námi trzyma Cech á záwżdy nam w znoiu/ Vpalonym podawa chłodnego napoiu. RoźOff M.
  • grzbiet komu trzymać:
  • trzymać sarżą:
    • »pełnić urząd, funkcję«
    • – Trzymałem ia tedy [...] moię sarzą cum Gratulatione Braci moich. PasPam 178.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – trzyma go iak wrobla na nici. T III 2620.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

TRZYMAJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp M. m   trzymający
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 28.04.2016
Autorzy:
Data ostatniej modyfikacji: 28.04.2016