Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*UFAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1628
Formy gramatyczne
czas teraźniejszy
lp 1. os.   ufam
2. os.   ufasz
lm 3. os.   ufają
czas przeszły
lp m 3. os.   ufał
lm mos 1. os.   ufaliśmy
3. os.   ufali
imiesłów współczesny
  ufając
  ufający
Znaczenia
1. »pokładać nadzieję«
  • ~ Tak Albert pod Nauportem z mężnym Maurycem Bitwę przegrał, lud stracił, ranę odniósł licem, Kiedy pierwszym powodem uwiedziony głupie, Pokwapił się z potrzebą, ufający kupie. PotWoj1924 144.
  • – Woiewoda Węsoło iechał że to prawie niezwyczaynym przykładem bez Armaty y piechot wzioł fortecę taką [...] ufaiąc w Bogu porwał się y Dokazał. PasPam 61v.
  • – W tę protekcyią [diabłów] Finowie bardzo ufali alec niesłyszałęm od Zadnego polaka że by się ktoremu Szabla na karku wyszczerbieła. PasPam 77v.
  • – Spoyrzy na mnie z boku niezdałęm mu się do tey konfidencyiey żem był w szarym kontuszu nie ufał mi rozumieiąc że iaki pachołek hołota ktorych się oni nay bardziey boią. PasPam 97.
  • – Obiecował sobie iednym za machęm zwoiować nas ufaiąc swego Woyska wielkości. PasPam 106.
  • – Moskwa ufali swego Woyska wielkosci, nasi zas Panu Boga [zam. Bogu] a swoiey zas dzielnosci. PasPam 106v.
  • – W Niewinność Swoię ufał tak iak w Sto Tysięcy Woyska. PasPam 141.
  • – WMMPan odchodząc a Sacrifitio Misse [od ofiary mszy św.] ufasz wsobie że masz Swiętą duszę. PasPam 145.
  • – Nie ieden List ale dwa pisano y ten poslednieyszy iuz trochę Szczerzey pisany a pod inszą datą lubo mi ie razem oddano iednak suppono [mniemam] że mi to zrazu nie ufalli apotym się na myslili konfidować mi y pisac przezemnie secretiora [bardziej poufne sprawy] iuz mi ufaiąc doskonale na Słowo Podobno Xdza Piekarskiego. PasPam 152.
  • – Przychodzi mi napamiec y owo moie kozieradzkie praeiudicatum [doświadczenie] zem załował com nie uchodził maiąc czas ufaiąc w Niewinnosci. PasPam 182.
  • – Ufał [król] wSiły ktore miał y tuszył sobie powiązac tych wszystkich co przy Lubomirskiem, byli y iego Samego. PasPam 192.
  • – Y ich [województw] tez postaremu krol nie wokował ad Societatem Belli Bo [...] im nie ufał. PasPam 192.
  • – My zas y z krolem stoiąc pod Gołębiem trudno było daley progredi [posuwać się] y łączyc się zwoyskiem kwarcianym, bos my mu nie ufali widząc iakie Conspirationes [spiski] zachodzą Contra Coronatum Caput [przeciw głowie koronowanej. PasPam 236.
  • – Ia się lepiey czuię co się zemną dzieie y temu ufam co mi dał zdrowie że mię przynim konserwuie y Zaprowadzi szczęsliwie tam gdzie intendo [zamierzam]. PasPam 280v.
2. »wierzyć, sądzić«
  • ~ A iż ći dwáy nie vfáiąc áby mogli vyść/ rozradzáli mu [kapitanowi galetry] to bárzo; on krotko odpowiedźiał/ że w zamysłách ták odważnych więcey trzebá mieć nádźieię w Pánu Bogu [...]. OpisGal A3.
  • ~ Król August, ob auctoritatem traktatu agitującego się w Warszawie, musiał precz ztamtąd odesłać wojska swoje; tymczasem nie ufając, aby doszedł traktat, in omnem eventum chciał ubiedz prowincyą pruską, druga, niedowierzał Polakom, żeby byli nie zgnietli reszty owéj jego wojska. OtwFDziejeCzech 21.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

UFAJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – O moy IEzu/ vmocnienie wszytkich vfáiących/ i náśláduiących/ i miłuiących ćiebie/ policz mię miedzy te sługi twoie ták w-słábośći mocne/ ták w-boiáźni mężne/ ták w-nágośći dostátnie [...]. DrużbDroga 198.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 17.10.2018

UFAŁY

im. przym. prze.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
lp N. ż   ufałą
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – A tych wszytkich tákowych/ ábo też i innych tobie lepiey wiádomych/ do ziednoczenia się z-tobą nierozdźielnego potrzebnych łask i pomocy/ nie sobie tylko/ od ćiebie Boże moy żądam i żebrzę/ ále też i wszytkim innym bliźnim moim/ z-tąż vfáłą i vniżoną vśilnośćią proszę/ poćiągniy Pánie poćiągniy y wynieś/ i zápomoż nas wsytkich /ná obraz i cześć twoię stworzonych ludźi/ do prawdźiwego i nierozdźielnego złączenia nas z-tobą/ serc nászych z-sercem twoim/ woli nászych z-wolą twoią/ miłośći naszych/ z-miłośćia twoią. DrużbDroga 401.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 19.06.2020
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 19.06.2020