ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

uniwersał

liczba mnoga

M.	uż. nosob.	uniwersały
B.	uż. nosob.	uniwersały
N.		uniwersałami

Etymologia

łac. litterae universales 'pismo powszechne'

Znaczenia

»pismo króla lub prymasa ogłaszane w ważnym momencie politycznym«

– Názáiutrz do Rotmistrzow Vniwersały rozesłał/ nápomináiąc gorąco/ aby iáko naprędzey ku Orszy postepowali. BielDiar A.
– Naprzod tedy gdy iuż Vniwersał I. Krol. M. ábo I. M. Páná Hetmáná do wiádomośći ich prziydźie/ áby gotowáli się ná woynę/ nie lękliwie go prziymuią/ y owszem rádźi temu iż się im drogá otwiera do zápomágánia száłásow swych. CzyżAlf 61.
– [...] rozesłał [hetman] zárázem Vniwersały po wszytkich Grodách Podolskich/ Ruskich/ Bełskich/ áż do Bieczá y Przemyślá/ ostrzegáiąc o niebespieczeństwie. Pogrom A2.
– Nąm y Bachusowego Swięta niedali Spokoynie uczcic na konsysttęncyiey. Przysyłaią uniwersały iuż nie zgorącym roskazanięm ale zgorącą prozbą. PasPam 78v.
– Poszły potym do Ruszenia Uniwersały że by się Chorągwie sciągały pod kozierady bo tez iuz o moskwie były wiadomosci że się kupili. PasPam 87v.
– Y krola uięto zanos kiedy pozwolił z kancellaryiey Uniwersały na Seymiki przed Seymowe do woiewodzt[w] proponendo novam Electionem Stante vita. PasPam 188v.
– Smiesz WMMPan tak plugawe Swiatu podawac Scripta publicznemi Processami Uniwersałami, z Chanbą pieczęci koronney y posmiewiskiem U Narodow. PasPam 194.
– A przeto chcąc uczynić zá dosyc y wygodźić communi desiderio, rezolwował Krol I. M. P. N. M. y náznáczyć ráczył Seym walny w Wárszáwie, pro 30. Maij , ná co Vniversáły iuż powysyłáć kázał [...]. GazWarsz 1701 21V 1 nlb.
– Zawzięte duchy na uczynienie niesławnym panowania Augusta III nawet mu pomyśleć dobrze o kraju nie dopuściły, zrywając sejm dlatego, że sam król, nie z senatem, wydał na sejm uniwersały. KitPam 86.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*UNIWERSAŁ