Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*URAZA
rzecz
ż
, URAZ
rzecz
m

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1608
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. ż   uraza
D. ż   urazy
B. ż   urazę
liczba mnoga
D. m   urazów
ż   uraz
B. m albo ż uż. nosob.   urazy
Ms. m albo ż   urazach
Znaczenia
1. »obraza«
  • – Tak człowiek głupi, który rzeczy nie uważa, Prędkim do mszczenia bywa, choć mała uraza. VerdBłażSet 66.
  • – Chodziło o urazę Hetmanow y Narodu Litewskiego. PasPam 161.
  • – Umyslił IkMSC z Szczerego Chrzescianskiego Serca wszystkie Przeciwko Maiestatowi Swemu do dnia dzisieyszego urazy odpuscić. PasPam 208.
  • – Urazy nasze wprzod powinnosci Chrzescianskiey, apotym dobra tey Oyczyzny szczerze daruięmy. PasPam 210v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • mieć za urazę:
    • »być urażonym«
    • – Przyidę do Gospody az mi Czeladz powiedaią ze tu był Towarzysz ktory sobie praetenduie ze to iego kwatera y ma za urazę że nieradząc się go stanąłęm tam. PasPam 180v.
  • wziąć za urazę:
    • »być urażonym«
    • – Pili y zazdrowie [...] Czarnieckiego bo bardzo byli wten czas pokorni. Ia tez chciał rekompensować Ludzkość Ludzkoscią piłęm za zdrowie Dołkorunskiego [Dołgorukiego] [...] Oni to sobie wzięli za urazę. PasPam 164v.
2. »pretensja«
  • – Miał Generał Montekukuli [Montecuccoli] urazę do Woiewody oto że wszyscy Officerowie krola Dunskiego z nowemi Werbunkami nie do Niego ale Do Woiewody sciągali się y z tąd brali Ordynansy. PasPam 71.
  • – Porozwiązanym związku [...] chorągwie pozwiiano do ktorych większe miano urazy. PasPam 187-187v.
  • – Interim Consilia Seymowe tamuią się na prywatnych urazach Pana Słuszki Hetmana Polnego Litewskiego z Panęm Dąbrowskiem Posłęm Woiewody Wilęnskiego. PasPam 283v.
3. »krzywda«
  • – Inych swoich prywatnych krzywd ábo vrázow/ vmieią ná Seymikách dochodźić/ y im k woli ártykuły knowáć: Bogá sámego y domu iego krzywdá/ nie iest táka/ áby o nię słowo rzec/ y iákim ártykułem czynić miano. BemKom 27.
  • – Miałbym tu campum doniesienia uraz i krzywd, które dom mój od jm. ks. wileńskiego poniósł, ale nie chcę fatygować uszu w.k.m., to tylko powiem non ad exacerbationem, ale ad iustificationem, a primario to, jako jmć diabłu duszę brata mego oddał. SarPam 199.
  • – WIELBLĄD po Łácinie Camelus, iáki jest, żywy iednym, drugim malowány bywa objectum w oczách. Jest bárdzo swoiey pámiętny urázy, y po długim czásie ná swoim pástwiący się Adwersarzu. ChmielAteny1745 I 489.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Bogáty dobrodzieystw twych nié rachuié: Vrázy swé bárzo czuié. KnAd 36.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2021