ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1607

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	B.				wędzidło
	N.				wędzidłem

liczba mnoga

	M.				wędzidło
	D.				wędzideł

Znaczenia

»część uzdy«

– W śiadszy tedy ná nim jecháć w pole/ y wielkim kłosem/ Rychćią/ choć ták do czterech Niedźiel: to iest/ puśćiwszy go ná wielki kłos/ ná stáiánie záś wielkie zátrzymáć/ iedno nie wędźidłem choć w gębie będźie/ ále sámym Káwecanem/ to zátrzymánie bydź ma/... PienHip 12.
– Miałęm konia Niewielkiego Myszatego [...] kładłem na niego dwie uzdeczki propter casum [na wypadek] zerwania wędzideł. PasPam 104-104v.
– ...desperować cale nie masz o czym, boć to jest, w rzeczy samej biorąc, bardzo wielki, a bardziej skuteczny postrach na wszystkich, a na złych wędzidło niżeli w egzekucyi tak srogi. KonSSpos 139.
– Tak był durny farao, choć w gorącej łaźni, Że go to, co poprawić miało, barziej draźni, Śmiał się Bóg, a na owe narowy i sapy Przybrał wędzidło, przybrał munsztuk wedle szkapy. Zabił mu syna, a ten zaraz spuścił z basu, Każe Żydy co rychlej wyganiać z tarasu. MorszSŻaleBar II 114.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

(wariant I):
– Widzielichmy snopie to ábo miotle w puł Polski zápaloną/ wiele dymu było y kwásu ná oczy wszytkiego Chrześciánstwá/ áż ná końcu fortissima veritas omnia vicit, a potwarz kędyś ná stronie wędzidło gryzie/ Sit nomen Domini benedictum. BirkSkar 25.
(wariant II):
– Iesli mu tesz kto ziomka nato radzi, To albo Tyran będzie z niego zgryzny, Mszcząc się swych prywat albo successora, Boiąc: będzie kradł, darł, dopychał wora. Albo tak długo będzie gryzł wędzidła, Z ludzmi się swoiey spąchawszy faryny, Rebellizuie, y podniesie skrzydła, Y będzie trzeba zawod czynić iny, Zeby tey rzece przybrać stanowidła [...][. PotSyl 106.
(wariant III):
– FREIN [...] Frenum mordere (Ciceron prend cette expression au figuré) gryść wędzidła wziąć na kieł [...]. DanKolaDyk II, 61-62.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*WĘDZIDŁO