Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

WŁÓCZYĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  włóczyć
czas teraźniejszy
lp 1. os.   włóczę
2. os.   włóczysz
3. os.   włóczy
lm 2. os.   włóczycie
3. os.   włóczą
czas przeszły
lp m 3. os.   włóczył
ż 3. os.   włóczyła
n 3. os.   włóczyło
lm mos 3. os.   włóczyli
  włóczyli
nmos 3. os.   włóczyły
tryb rozkazujący
lp 2. os.   włócz
imiesłów współczesny
  włócząc
nieosobowy czas przeszły
  włóczono
Znaczenia
»ciągnąć kogo po ziemi«
  • ~ Mięsopust mija; wam, panuy, przymówka; Kloc trzeba włóczyć, nie mówcie i słówka Bo szpetna śrzoda cicho na was dybie, Musicie go wlec, gdzie was kolwiek zdybie... WychWieś 28.
  • ~ Karanie zas było za excessy iuz niescinac ani rozstrzelać ale za nogi ukonia uwiązawszy włoczyc po maydanie. PasPam 54.
  • ~ Nawet y po Smierci znimi cuda robili włoczyli passy z nich darli. PasPam 267.
  • ~ ...Nie to u mnie ubogi, choć ledwo nie nagi Włóczy próżne od miasta do miasta biesagi, Albo siedząc pod płotem, chudy, blady, nużny, Żebrze, dokąd mu gęba nie stanie, jałmużny... PotNabKuk I 517.
  • ~ Agryusz Tronu dośiadł obleżywy: Oeneusz wiekiem, y stárośćią zgięty, Ledwie co żyie, ledwie włoczy pięty. OvChrośRoz 125.
  • ~ ...rozpłoszywszy Bukowskiego ludzi, gdzie mogli zasiądz po województwach, kazali sobie z dymu dawać po złotych dwa, ciężko exekwując i instanter, gdzie przyszli, kazali sobie wyliczać; szlachtę rabowali, w areszt brali, i tak od miejsca do miejsca chodząc z sobą w detencyi włóczyli, konie, gdzie tylko u szlachcica zastali wszędy zabierali... OtwFDziejeCzech 280.
  • ~ O! iakie echa po polach żałosne, Ten záczął konać, ow się chwieiąc stoi, Tych záwadziwszy osęką w doł włoczą, Choć sobie ieszcze coś pod nosem mruczą. DrużZbiór 150.
  • ~ Nie śmiey się ani gaday sam do siebie. Przechodząc nie zryway fruktow, kwiatow, albo listkow w ulicach tego ogrodu, w którym się przechodzisz. AkDziec 4.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • bronę włóczyć:
    • »bronować«
    • – Boć tez i furman sieła jeździ, a ci co z listy biegają, ba i owi nie mało co bronę włóczą, ale czynią to z musu, i wprawdzie pracuje, ale umysł żadnej pociechy nie ma. OstrorMyślTur 5.
  • włóczyć broną (sz. zm.):
    • »bronować«
    • – Sarculo Wlocze bronamÿ rolą SłowPolŁac 123.
    • – Brona. [...] §1) bronami włoczą. T III 78.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

WŁÓCZONY

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
odmiana złożona
lp D. ż   włóczonej
lm M. mos   włóczeni
Najwcześniejsze poświadczenie:
1665
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – W drugim znowu/ rożne z kámieniá ćiosáne y wyryte figury obaczysz Dżiedźińcu. Iáko to dwie státuy Person/ figurę iednego Byká/ Psá/ Pástuchy/ figurę iedney Concubiny/ iey własną/ iákiey byłá wyrażáiąca postáć/ Bykowi v rogow zá włosy vwikłáney/ y ták od niego po źiemi włoczoney. DelicWłos 163.
  • – Já przy tym będąc sercem ubolewam Czy to iest báyka, czy iest práwda szczera, Ledwie też zgruntu serce niedobywam Ze nás czártowska moc ták poniewiera, SAKRAMENTAMI będąc uzbroieni Za co bydź mamy od diabła włoczeni? DrużZbiór 304.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 28.03.2023

WŁÓCZĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp C. m   włóczącemu
Najwcześniejsze poświadczenie:
1636
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Gdźiebyć go Graeckie zdánie nażyczyło w bledźie Nie strach z ćiebie przećiwnik/ lecz co skuść/ mieć będźie Y pierzchliwość co sámá w tobie tchorzu płuży. Stroy włoczącemu taki/ mizernieć posłuży. OvŻebrMet 318.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 28.03.2023
Autorzy: PK
Data ostatniej modyfikacji: 28.03.2023