Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

WOJOWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1606-1608
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  wojować
czas teraźniejszy
lp 1. os.   wojuję
2. os.   wojujesz
3. os.   wojuje
lm 1. os.   wojujemy
2. os.   wojujecie
3. os.   wojują
czas przeszły
lp m 1. os.   wojowałem
3. os.   wojował
ż 3. os.   wojowała
n 3. os.   wojowało
lm mos 2. os.   wojowaliście
3. os.   wojowali
nmos 3. os.   wojowały
tryb rozkazujący
lp 2. os.   wojuj
lm 2. os.   wojujcie
imiesłów współczesny
  wojując
imiesłów uprzedni
  wojowawszy
nieosobowy czas przeszły
  wojowano
Znaczenia
»prowadzić wojnę, brać udział w walkach; bić się«
Rekcja: kogo; z kim

  • ~ ...za nasze pieniądze Karol Inflanty wojował i teraz ostatek wziął ze wszytką armatą, z Polski wywiezioną? PokNiewinCz III 379.
  • ~ ...w świetych zapáchách gdy zákochamy się pewnie Assyryskich/ Sábeyskich/ y Arábskich woni wdźięczność podepcemy/ rumienidłá y piżmá wywołamy /boć te zákrytych biad y smrodow wnętrznych pewne są znáki/ á woiowáć dobrze z srogimi nászemi nieprzyiaćioły/ y krwią swoią/ iáko święći męczennicy/ Wyznawcy/ y Apostołowie czynili/ szkárłaćić náuczymy się... KalCuda 126.
  • ~ Prawda, że przy białym stadzie, Wolę być niźli przy zwadzie. Radniej miłuję, Niźli wojuję. Bogdaj zabit wszczynał zwadę, Ja tam pewnie gardło kładę, Gdzie się co mego Tknie raiwego. MorszHSumBar I 267.
  • ~ Śmielszy nad insze, biada wam, grzesznicy, mandatów Boskich i praw gwałtownicy, żołnierze – mówię – którzyście złośliwi, cudzego chciwi, coście Ojczyzny nie tak obrońcami, jako ubogich ludzi wydziercami, z którymi tylko prawie wojujecie, owych szarpiecie... BolesEcho 82.
  • ~ Poniewaz WMM Pan sam mowisz że dwoiaką manierą woiuię, to ia tez proszę o dwoiaką zapłatę y wodną y lądową. PasPam 67v.
  • ~ Słusznie kozdemu trzeba miec ochotę do woyny przeciwko Turczynowi Bo się tym y Bogu przysłuzysz woiuiąc. PasPam 261-261v.
  • – Exprobrabant że [...] z Ludem takim woiuięmy ktorych sto przed iedną rurą ucieka. PasPam 267v.
  • – Woiowałęm ia tez z Tatąrami a przecię nigdy Trupa Tatarskiego na kupie tak wiele iako Niemcow Moskwy y inszych Narodow po potrzebie niewidziałęm. PasPam 268.
  • ~ Ich to Zywot ustawicznie woiować y z Woyny zyc. PasPam 278v.
  • ~ Tak doznacie, jak to jest z panami wojować, Gdy w niewoli pludrakom musicie hołdować... WojPeroraBar II 786.
  • ~ Woiuycie ztemi, ktorzy Troycę wyznaią, toiest z Chrześcianami. ChmielAteny1755 I 1099.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • wojować kogoś:
    • »pokonać, zwyciężać«
    • – Tatarowie [...] Samego Szeremeta wzięli. W Nadgrodę tego że nam moskwy pomogli woiowac. PasPam 108v.
    • – Pewnie y ta mała garsc polskiego Woyska nie woiuie nas. PasPam 259v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

WOJUJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp M. m   wojujący
D. m   wojującego
C. m   wojującemu
ż   wojującej
B. ż   wojującą
N. ż   wojującym
lm N.   wojującemi
Najwcześniejsze poświadczenie:
1628
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – A wstąpiwszy ná niebo/ y nie widomym nam prze odległość mieyscá zostáwszy/ á przez to woiuiącey Cerkwie Głową niewidomą stawszy sie/ wnętrzny rządo bchodźi sam/ á ze wnętrzny odpráwuie przez swego namiestniká. SmotApol 160.
  • – ...w ten czás wystáwilismy ie hecowáną zbroią ná nas/ wedle Swiętego Złotoustego woiuiącą; ponieważ oko indifferenter się ma/ ták do złego/ iáko do dobrego... KalCuda 154.
  • – A záś to kośćioł woiuiący odpowiádał. Dilectus meus mihi, et ego illi, qui pascitur inter lilia, donec aspiret dies, et inclinentur vmbrae. StarKaz 39.
  • – A Chrystus Iezus chcący ták tryumphuiącego iáko y woiuiącego Kośćiołá áffektácyiey wygodźić/ rozdźielił Ciáło swoie święte ná dwoie/ czyniąc gorę Oliwną/ gorę Bether. StarKaz 40.
  • – Ieszcze tenże Innocencyusz swe posły Alberá i Albertyná wysłał do Cesárzá Wschodniego i Pátryárchy Cárogrodzkiego/ áby ich do ziednoczenia Kośćiołá Wschodniego z Zachodnim Rzymskim prowádźili/ i do ligi z Niemcámi tám woiuiącemi przećiw Sárácenom dla odebránia Ziemie świętey... KwiatDzieje 2 .
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 15.06.2023
Autorzy: PK
Data ostatniej modyfikacji: 15.06.2023