Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ZAŻYWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1614-1626
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  zażywać
czas teraźniejszy
lp 3. os.   zażywa
lm 1. os.   zażywamy
3. os.   zażywają
czas przeszły
lp m 1. os.   zażywałem
  zażywałem
ż 3. os.   zażywała
lm mos 1. os.   zażywaliśmy
czas przyszły złożony
lp m 3. os.   będzie zażywał
lm mos 1. os.   zażywać będziemy
tryb przypuszczający przeszły
lm mos 3. os.   zażywaliby byli
imiesłów współczesny
  zażywając
nieosobowy czas przeszły
  zażywano
Znaczenia
1. »posługiwać się kim, czym, używać czego«
Rekcja: kogo czego

  • – Wyszszego zas stanu damy to takich zazywaią trzewikow iako y Polki. PasPam 55.
  • – Skora własnie taka [...] iako Iaszczur co go do Szable zazywaią. PasPam 65.
  • Zazywaią oni ich tam do roboty y do roznych posług. PasPam 77v.
  • – Gorzalina tez była w blaszanych ładownicach iakich natęn czas zazywano. PasPam 93.
  • – Trzeba im było niedać odpoczywac Iść do Stolice prywat niezazywac. PasPam 110v.
  • Będzie cię zazywał [król] iuz w tobie zrozumiał Constanciam. PasPam 144.
2. »doznawać, zaznawać czego; używać czego«
Rekcja: czego

  • – Trzymałęm się Czarnieckiego y znim zazywał czasem okrutney biedy czasem tez y roskoszy. PasPam 52.
  • Zazywalismy tez tam rekreacyiey rozney namorzu wsiadszy w batkę. PasPam 65.
  • – Nie zazywamy Samsieckiey Granice Swoiey Oyczystey broniemy Dzielnice. PasPam 110v.
  • – Gospodarskich zazywa kłopotow. PasPam 272v.
  • – Są to prawda bona licita dobra do czasu Człowiekowi powierzone ale onych według samego trzeba zazywac dawce. PasPam 282v.
3. »spożywać, jeść«
Rekcja: czego

  • – Rozne potrawy wkupie uwarzywszy tak nazimno, tego pokesu zazywaią a często. PasPam 55v.
  • – Wozami [zam. wozy] naładowano takiemi Specyałami iakich Nie wobozie ale przy domowych tylko wczasach zazywaią. PasPam 82v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • zażywać biesiady:
  • »biesiadować, ucztować«
    • – Apollo biesiad, żartów Dyjannna zażywa. Wesoła myśl nie bywa nigdy zazdrośliwa... SzymSiel 75.
    • – Nákoniec y kto krotofile/ y biesiády/ y tego świátá zabaw záżywa/ áby w nich nie vtapiał sercá swoiego/ ále chwaląc Páná Bogá zá iego dáry/ ták tego vżywał/ iáko rzeczy ná vżywánie ludzkie stworzoney. StarKaz 641.
    • – Iakosz maiąc się dobrze y s konmi podroznemi przes całe trzy dni zazywałem dobrey biesiady z dobremi ludzmi y zacnemi damami. PoczOdlPam 86.
    • – [marg.] Po smierci ie[go] [Chrobrego] rok cały w załobie Męzowie y niewiasty Polskie chodziły biesiad zadnych nie zazywali. DrobOpow 135.