Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*ZINWENTOWAĆ I

czas. dk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1609-1640
Formy gramatyczne
czas przeszły
lp m 3. os.   zinwentował
lm mos 3. os.   zinwentowali
imiesłów uprzedni
  zinwentowawszy
Znaczenia
»wprowadzić do rejestru, spisać w formie listy«
Składnia: co

  • Kommissarze z Seymu zesłáni, Woiewodztwo Smoleńskie, ták sam Zamek, y Miasto Smoleńsko, iáko też y insze Zamki, Miasta, Ziemie, Włośći, Derewnie ze wszystkimi należnośćiámi, y Prowentámi ich: także y ármátę ná Zamkach, kule, prochy, dostatecznie zinwentować, y lustrowac, y ná Seym przyszły relácyą tego wszystkiego czynić maią; [...]. VolLeg III 196.
  • [...] My Reuisorowie zreuidowawszy ÿ porządnie z Inwentowawszÿ, [...] Confaederatiei Generalnei Warszawskiei podaiemÿ. RewSkarb 135.
  • Zaraz wyprawujemy do wszystkich majętności, na których Wć masz prawo, sług i przyjaciół naszych zobopólnych, aby zrewidowali i zinwentowali wszystkie włoście i klucze; także spisali, jakie długi i ciężary są na której majętności. SobJListy 156.
  • Do Czytelnika [...] Wykopiował z Regestrow Cesarskich dostáteczny Komput Prowincyi y Vrzędow, zinwentował publiczne Dochody, popisał Woyska, y poczty náwet, iaki kto powinien stáwić, poterminował. RicWielJMon )(2.
  • Pisze Tacitus, iż Awgustus Cesarz/ Pan wielkiey mądrośći y rozsądku/ zostáwił Xięgę ktorą po śmierći iego publikowáno/ gdźie wypisał wszytkie dochody Rzeczypospolitey Rzymskiey/ Liczbę Mieszczan y Towárzyszow/ od ktorych ludźi ná woyny bráli/ zinwentował woienne okręty. Spisał Krolestwá/ Czynsze/ y wszytkie náleżytośći tey Monárchiey [...]. RicWielJMon 85.
  • Potentia in Armis Luzytańskiego Monarchy ascendit do 20. tysięcy Woyska bitnego, á to w Domu, extrá zaś ná Prezydiach we dwoch Indyach, po Insulach, ma dosyć sił BOGACTWA Monarchy Luzytańskiego, przedtym były z Prowentow 2. Milliony 2. kroć sto tysięcy Dukatow, iáko zinwentowáł Ian Linscotanus. Expensy náliczył ná Million sześć kroć 80. tysięcy. ChmielAteny II 41.
  • Titulo porządek Altylleryi Zalecono Mikołajowi Iudyckiemu Kasztellanowi Nowogrodzkiemu Generałowi Altylleryi W: X: L: ażeby ż wiadomością Kasztellana Wilenskiego Hetmana wielkiego W: X: L: we wszystkich Cekhauzach y Zamkach wszystko, armaty, y należące do niey potrzeby zinwentował. ArtWoj 334.
  • Niezliczone in Caelo Sidereo ad calculum revocare gwiazdy: obszernego Oceanu zinwentować kropel regestra: piaskow Morskich, Atomow powietrznych, policzyć individua, y Twoiey Swiętey PROWIDENCYI wyliczyć Cuda, mam za iedno. ChmielAteny1755 I 3 nlb.
  • Zalecamy zatem Uprzejmościom i Wiernościom waszym, abyście, obwieściwszy pomienionych Wielm. i urodzonych administratorów od nas naznaczonych [...] zjechali, i tam jurysdykcją swoją komisarską circa assistentiam militarem za ordynansami wojewody krakowskiego, hetmana wielkiego koronnego, praestandam ufundowawszy, [...] zlustrowali i zinwentowali, statum dóbr spisali oraz przykładem komisji za śp. Jana Trzeciego de a. 1674 inwentarz fortecy dubieńskiej i archiwum porządnie spisali [...]. MatDiar 443.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

*ZINWENTOWANY I

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Najwcześniejsze poświadczenie:
1733-1763
Znaczenia
»ujęty w inwentarzu, wpisany na listę«
  • Skarb koronny i archiwum aby zrewidowane i zinwentowane były, a acta tak dawne, jako i świeższe, mianowicie traktat z cesarzem jm. Leopoldem sacri foederis, jako najlepiej były konserwowane, idque propter securitatem liberae electionis. AktaPoznZwierz II 28.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: *INWENTOWANY I, *REGESTROWANY.
Data ostatniej modyfikacji: 22.07.2025
Odsyłacze
Patrz: INWENTOWAĆ I, INWENTARZ.
Autorzy: ER
Data ostatniej modyfikacji: 22.07.2025

ZINWENTOWAĆ II

czas. dk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1743
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  zinwentować
czas przeszły
lp m 3. os.   zinwentował
ż 3. os.   zinwentowała
lm mos 3. os.   zinwentowali
nmos 3. os.   zinwentowały
Znaczenia
»stworzyć, wymyślić, wynaleźć«
Składnia: co

  • Wiele innych Oszustowie zinwentowáć mogą sposobow ná zfałszowanie szali. BystrzInfElem R3.
  • Wiele instrumentow náuka Matematyczna Machica názwana zinwentowała do ulżenia ciężarow. BystrzInfElem R3.
  • Jeżeli się Jákobowi dla przyiáźni kocháney Rácheli długie latá krotkim zdały czásem, ieżeli wymyślna miłość táki mu zinwentowáłá zegárek, że rok Miesiącem, miesiąc dniem, dni godźiną, godźiny kwádransem wybiiał? dość sztuczny pektorálik: Videbantur dies pauci prae amoris magnitudine. Gen: 29. GruszSpos Dv.
  • Kościoł Dominae Urbis Romae, aliàs Rzymowi Miastu, maiąc go zá Deastra wystawili Rzymianie pod gorą Palatinus. Zinwentowáły tę superstycyą Azyatyckie Národy y Grecy, náprzod w Smyrnie taki Romae Deae poświęcili Kościoł; [...]. ChmielAteny II 84.
  • Więc iáko sam BOG ten zinwentował rozumny Obrazek, ták Boski Syn y Duch Nayświętszy ná Swiát z Niebá zesłáni, z swoiey go renowowáli łáski. GruszCel 7.
  • Wiek starożytny, będąc swiatu coaevus, tyle lat liczący, ile swiat od swego stworzenia, to iest 5700. wiele nabył experiencyi, wiele rzeczy zinwentował nowych, ktore z czasem zastarzałe są y zpowszedniały. ChmielAteny III 24.
  • Z tych naysławnieyszy Appollodorus Ateński Grammatyk, Asklepiadesa Panecyusza Rodyiskiego Filozofa y Arystarcha Grammatyka uczeń, ktory wiersz Triiambicum zinwentował, Historyą napisał Atenczykow, aż do powrotu panowania Heraklidow, o ktorych Svidas y Diodorus Siculus piszą. ChmielAteny III 574.
  • O czym Europa nie maiąc przez długi czas z Chińczykami kommunikacyi, nie wiedziała; aż dopiero Bartholdus Niger albo Szwartz Niemiec, Zakonnik, Chymicus PROCH z inwentował Annô Damini 1330 y Strzełbę Sposob zaś wyrychtowania albo wymierzenia do mety z inwentował Bartholomaeus Coleonus z Miasta Bergama. ChmielAteny1755 I 463.
  • Series rożnych w Swiecie Narodow. MINAEI ludzie Arabscy nad morzem Czerwonym, ktorzy naypierwsi handel z kadzidłá zinwentowali, według Pliniusza lib 12. cap. 14. ChmielAteny IV 149.
  • Po tym Krolu wiele u ludzi estymowany, obrany Autzol ósmy Krol nie pierwey Koronowány, aż powrocił Victor z Prowincyi naybogatszey w nowey Hiszpanii Quaxutatlan, Officiálistow Krolewskich zabiiaiącey. A że się reyterowali byli na wielką rzekę, Krol zinwentował machinę, nakształt wyspu pływaiącego, trawą, drzewem, chaszczem obrosłego, y tym statkiem woyska część przez wodę przeprawiwszy, rebellizantow dogonił, pokonał, z tryumfem powrocił na Koronacyą. ChmielAteny IV 597.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

ZINWENTOWANY

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
odmiana złożona
lp M. m   zinwentowany
ż   zinwentowana
D. m   zinwentowanego
B. m nżyw   zinwentowany
lm M. nmos   zinwentowane
D.   zinwentowanych
Najwcześniejsze poświadczenie:
1736
Znaczenia
»stworzony; wymyślony, wynaleziony«
  • W srzodku była Sala podobną industryą zinwentowana, Ná ktorey numerosissimus populus w Maszkach congregatus przy rozsławioney podwoyney kapeli Tańcami się dywertował. GazPol 1736 83 3 nlb.
  • Czyli to w żałożeniu fortec, czyli w iuż założonych utrzymaniu álbo dobywaniu, luboli y w polu obozowániu y szańcowaniu należy wiedzieć zinwentowany długą experyencyą woiennych ludzi sposob, podane y akceptowane w cáłym prawie świecie reguły. BystrzInfArchW F2.
  • Dopiero około roku 1380. nowy tryb woiowania z inwentowany, ręczney strzelby, dział, mozdzierzy, y innych instrumentow. BystrzInfArtyl O2.
  • Dwoiákie są máchiny woienne do prochu zinwentowanego służące oprocz ręczney strzelby. BystrzInfArtyl O3v.
  • Kula oswiecaiąca powietrze y paląca z inwentowana iest od Jndzinierow dla tego, áby osobliwie w obleżeniu fortecy mogli w nocy widzieć podstępuiącego nieprzyiaciela obleżeni: wszystkie iego obroty, zdrady, aproszowanie, báteryi wysypowanie, y ktorezkolwiek woienne zamachy. BystrzInfArtyl P3.
  • Fama iest casu uformowána, czyli Bayka y Commentum od nieprzyiacioł Kościoła Bożego, umyślnie z inwentowáne ad vexam, że Rzymską Katedrę osiadáła niegdy BIAŁOGŁOWA IOANNA Imieniem. ChmielAteny II 158.
  • Ia lubo wiedziałem, że nigdy ich tylo niebywa w kupie, nieprzyszło mi ná myśl, że to rzecz [pogoń] od Gospodarza zinwentowana byłá aby nas zawrocił do Zamku swego żebyśmy nocowali. RadziwUDiar A4v.
  • MACHINA Ferdynandea to iest de mandato Ferdynanda III Cesarza z inwentowana. ChmielAteny1755 I 226.
  • Nie było przedtym ARMAT, albo Dział w Swiecie, lubo są dokumenta, że ich, y inney Strzelby Chińczykowie bardzo dawno, bo zaraz Roku 85. po Narodzeniu Pańskim zażywali, od Krola Witey Czarno Xiężnika z informacyi Czarta z inwentowanych, z mosiądzu y żelaza zrobionych, iako constat z Relacyi Andreae de Aquirre Prowincyała S. Augustyna Zakonu, na Philippowych Insułach będącego. ChmielAteny1755 I 462.
  • AQUILAE NIGRAE, albo czarnego ORŁA na Krzyżu zinwentowany od Friderika I. Krola Pruskiego Elektora Brandeburskiego Roku 1701 z napisem: Suum cuique. Ktorzy promoventur do tego Orderu, idą przez gradus Orderu Generositatis albo Hoyności. ChmielAteny1755 I 1047.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • zinwentowany instrument (sz. zm.):
    • Dwa pryncypalne są instrumenta zinwentowane do ważenia czyli monety czyli iákich kupi: Szala y waga. BystrzInfElem R2v.
    • Ná okazánie tęgości mrozu zimie, w ktorym gradusie będąc, ieden nad drugi się przesadza: lub upału słonecznego lecie: z inwentowany iest instrument Thermoscopium názwany [...]. BystrzInfElem R.
    • Do ważenia towarow, lub iákich kolwiek ciężarow, dwoiáki iest z inwentowany instrument. BystrzInfRóżn Z3v.
    • Oprocz rzeczy osobliwych w Anglii iuż odemnie napisanych w Części II. Aten, ieszcze te są Singularia. Ze Anglia iest Paradisus Faeminarum: że tam Barometra Thermometra, matematyczne instrumenta z inwentowane. ChmielAteny IV 404.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 22.07.2025
Odsyłacze
Patrz: *INWENTOWAĆ II, INWENTOR, INWENTORKA, *WYMYŚLAĆ, *ZINWENTOWANIE.
Autorzy: ER
Data ostatniej modyfikacji: 22.07.2025