ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (źwierciadło, źwierzciadło, źwirciadło), SXVI (pod: czystość i in.), Kn (zwierciadło), T (zwierciadło), L (zwierciadło, wierciadło, zwierściadło, zwierzciadło), SWil (zwierciadło, wierciadło, zwierściadło, zwierzciadło), SW (zwierciadło, wierciadło, zwierściadło, zwierzciadło, świarciadło), SJP (zwierciadło)

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				zwierciadło
	D.				zwierciadła
	B.				zwierciadło
	Ms.				zwierciedle
					zwierciadle

liczba mnoga

	D.				zwierciadeł
	B.				zwierciadła
	W.				zwierciadła

Znaczenia

1. »lustro«

– Zwierciádło/ Speculum. Kn 1456.
– Zwierciadło Iánczár Adze w Bursztynowey ramie/ Y kredence z Bursztynu [pośle Daud]. TwarSLeg 70.
– [Mówi Apollo] O Gdzieżby białe złożyłá swe skronie [Dafnis]/ Gdzie ták ná ręku moich się ukłádłá/ Iákobym mile piástuiąc ná łonie/ z oczu iey sobie budował zwierciádłá. TwarSDaf 53.
– Trzeba to nazwać grzechęm w ktorym [...] y uyma naszey Senatorskiey iako wezwierciedle reprezęntuie się powagi. PasPam 136-136v.
– Coż ci też, niebogo, Po tym było zwierciedle, kupować tak drogo? Zebyś zmarszczone czoło na palic od włosa, Siwy włos, zrosłe brwiczki, i pułtora nosa, [...] Ktorego bez zwierciadła [...] Napatrzysz się. PotFraszBrück II 392.
– Xiężyc [...] Jest wielkiemi anfraktami akkomodowany, iak gdyby to z płaskich, to z wypukłych wydrożonych zwierciadeł [...] był złożony. BystrzInfAstron K2.
– Rzecz lubo naypolerownieysza na przykład zwierciadło, że żadnych angułow y anfraktow nie ma [...] dla tego iednę tylko postać w sobie maluie słońca. BystrzInfAstron K2.
– Obaczysz w wydrążonym zwierciadle dość znaczną iego [obiektu] aukcyą. BystrzInfRóżn Y4v.
– Zwierciadło. 1) ein Spiegel [...]. miroir. [...] mizgać się w zwierciedle. T III 3056.

Przenośnie

Przecię ja do was, oczy, serca mego Zwierciadła, gwiazdy nieba miłosnego...Mylę się; raczej do was się udaję, Rubiny żywe, których ogniem taję, Do was, skarbnice gładkości i twarzy Ozdobo, którą ogień się mój żarzy.MorszAUtwKuk 30

2. przen. »wzór, przykład«

– Zwierciadło. [...] 2) fig. Spiegel, Beyspiel [...] fig. miroir exemple, m. Cycero krasomowcom za zwierciadło służy; przeyrzyy się w tym zwierciedle. T III 3056.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*ZWIERCIADŁO