ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				słońce
	D.				słońca
	C.				słońcu
	B.				słońce
	N.				słońcem
	Ms.				słońcu

Znaczenia

1. »ciało niebieskie będące głównym źródłem światła i ciepła docierającego do Ziemi«

– Woiewoda [...] do Sapieie tez posłał że by on szczerze nastąpił bo tez iuz zachodziło słonce. PasPam 107.
– Taka w prawdzie iest Ludzkiego Reguła zycia że by iako cięn za Słoncęm tak nieszczęscia za szczęsciem następowała Alternata. PasPam 146v.
– WStydzmy się Słonca tego ktore nąm Swieci gdy się Ludzi niewstydziemy. PasPam 237v.

Związki frazeologiczne

pod słońcem:

– Coz kiedy to Contra modernas Inventiones oppugnationum iuz nie masz y iedney pod Słoncem Fortece że by propria virtute wytrzymać miała. PasPam 258v.

2. »promienie, światło słoneczne«

– Powyłaziły na owe skały Delfiny okrutne, wielkie psy morskie y innsze zwierzęta rozne y pokładło się to ku Słoncu. PasPam 65v.
– Gospodyniey niewidziałęm Bo tam oni zony tak chowaią za iey słonce niedoydzie. PasPam 163v.

Przenośnie

Słonce iest dobra Sława ktorego promienie Rozganiaią w Człowieku wszelkie gnusne Cienie Kto się do Sławy bierze iako w Słoncu chodzi.PasPam 269v

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Związki frazeologiczne

słońce potrójne:

– Słóńcé podwóyne/ potróyne […] Sol geminatus […] quia in propinquo fere à sole visuntur, vel quia accedunt ad similitudinem solis. Nubes rotunda et splendida soli similis, caeterùm nihil habens ardoris, nam est tantùm imago solis in nube spissa vicina in modum speculi. Solent et bina fieri parelia (praeter verum solem) cum tot nubes sunt aptae ad exhibendam effigiem solis, vt et plura specula implentur ab vna imagine, et vna imago vera est, caeterae imaginum effigies sunt. Et altera nubes solu imaginem reddit, alterae imaginis: hi autem soles pluurarum indicia sunt […] Gemini soles […]. Kn 1020.

słońce podwójne:

– Słóńcé podwóyne/ potróyne […] Sol geminatus […] quia in propinquo fere à sole visuntur, vel quia accedunt ad similitudinem solis. Nubes rotunda et splendida soli similis, caeterùm nihil habens ardoris, nam est tantùm imago solis in nube spissa vicina in modum speculi. Solent et bina fieri parelia (praeter verum solem) cum tot nubes sunt aptae ad exhibendam effigiem solis, vt et plura specula implentur ab vna imagine, et vna imago vera est, caeterae imaginum effigies sunt. Et altera nubes solu imaginem reddit, alterae imaginis: hi autem soles pluurarum indicia sunt […] Gemini soles […]. Kn 1020.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Musiáło by słońce ináczey chodzić. KnAd 737.

– Jédno słońcé dość ná niébié. Pánowánie towárzyszá nié lubi/ nié cierpi. KnAd 316.

– aleć to w słońce patrzeć nietoperzowi. wie will die Eule in die Sonne sehen. le hibou sauroit-il suporter l'éclat du Soleil? T III 1037-1038.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

SŁOŃCE