Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

UPATRYWAĆ, UPATROWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1608
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  upatrywać
  upatrować
czas teraźniejszy
lp 1. os.   upatruję
czas przeszły
lp m 3. os.   upatrował
ż 3. os.   upatrowała
n 3. os.   upatrowało
lm nmos 3. os.   upatrowały
imiesłów współczesny
  upatrując
Znaczenia
1. »wyczekując szukać czegoś«
  • – Zlecamy tedy Ich MSciom PP. Posłom Fide Honore et Conscientia [wiarą, czcią i sumieniem] onych ze obliguiąc. A by upatruiąc bonum Patriae [dobro ojczyzny] to Traktowali. PasPam 219.
  • – Sama Panna ma niektore vitia [wady] [...] a tobie trzeba upatrywac ze by była z dobremi obyczaiemi. PasPam 220.
  • – Nie smiałęm się narazac [...] Tak tylko nawiassęm nadsłuchywałęm upatruiąc pogodnego czasu bo tak z Panami trzeba zawsze. PasPam 286.
2. »obserwując starać się zobaczyć«
  • – Kazał [wódz] iednak upatrować Bander iakie są czy Szweckie czy iakie insze ktorych ieszcze zdaleka rozeznac trudno. PasPam 68.
3.  przen.  »dopatrywać się czegoś u kogoś«
  • – Stanął tedy Marszłkięm Swiderski człowiek prosty y szczery to w nim Woysko upatrowało. PasPam 115v.
4. »spodziewać się, oczekiwać, wyczekiwać czego«
  • ~ [...] z dawná cny Narod Polski/ od Przodká swego y fundatorá Lechá/ nieupátruiąc nigdy tyśiącow ogromnych/ y po kilkákroć stá tyśięcy srogiego y niezliczonego zbroynego woyská/ nie pytáiąc sie też áni bádáiąc co zá lud co zá pocżty/ y co za pułki/ ani też nigdy czekáią Nieprzyiaćielá w obronnych Zamkách/ Miástách/ y w Ostrogách/ ále záwsze odważnym ánimuszem y śmiáłym sercem/ śmiele każdemu Nieprzyiaćielowi Pole stáwiáią [...]. StarWyp D3.
  • ~ Ja śpiewam, choć mizerną Dolą swoję czuję Choć mam żałość niezmierną, Choć nie upatruję Końca niewoli, Choć serce boli. MorszZWierszeWir I 371.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Baczny swe afekty zawsze moderuje, I, coby z nich urosło, pierwej upatruje. VerdBłażSet 64.
  • – Mądry Medyk vpátruie, áby wątrobę chłodząc, nie záziębił żołądká. FredPrzysł C1v.
  • – Dálékie rzéczy vpátruiemy/ á bliskich nié widziemy. KnAd 141.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

UPATROWAN

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
odmiana niezłożona
lp M. m   upatrowan
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – A czás łápánia práwy/ trzy dni przed pełnią w Márcu/ ábo od pierwszey kwadry do pełni/ vpátrowan być ma záwsze ku wieczorowi/ áby z nátkánym káłdunem dłużey mogł bez iedłá trwáć/ y w nocy spokoyniey stać. DorHip I Eiijv.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2018
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2018