Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

WIADOMO, WIADOMIE

przysł.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (wiadomie), SXVI (wiadomo, wiadomie; korpus), Kn (wiadomo), T (wiadomo), L (wiadomo, wiadomie; XVI), SWil (wiadomo, wiadomie), SW (wiadomo, wiadomie), SJP (wiadomo, wiadomie)

Formy gramatyczne
  wiadomo
  wiadomie
Znaczenia
»wiedząc o czymś, świadomie«
  • – Z temi rzeczámi [lekami]/ przy łásce Bożey możesz się nie zárazić powietrzem morowym/ choćbyś też niewiádomie bywał v zápowietrzonych. Bo wiádomie bywáć/ głupiego iest: nátrącáć się ná zły/ ábo śmiertelny raz. PetrSInst C4.
  • Wiádomo/ świádomo. Exploratò nauigare [...] po świádomiu [...]. Kn 1239.
  • Wiadomo/ świadomo. Exploratò, zinamay. SzyrDict 475.
  • – Widząc w inszey barwie, bo w zakonney sukience poprzysiężonego sobie sługę, wiadomie się o niego bies iako o swego kusił. NiesKor II 214.
  • wiadomo, świadomo adv. kund, bekannt. notoirement, manifestement. T III 2515.
Związki frazeologiczne

  • wiadomo komuś czynić (sz. zm.):
  • »powiadamiać kogoś o czymś«
    • Wiádomo wam Przyiáciołom nászym czyniemy; iż Hetman Ierzy Chmielnicki/ y ż wielu Pułkow Zádnieprskich Kozacy/ przepomniawszy Bogá y obietnice swoie/ y przysięgi odmienili/ y Wielkiego Hospodára Naszego/ I[e]g[o] Cárskie Wieliczestwo zdradzili/ y poddali się Krolowi Polskiemu [...]. MerkPol 169.
    • – Wszem wobec y każdemu z osobná, teráznieyszego y na potym będącego wieku ludziom czyniémy wiádomo tą nászą y Bráciey w Domu pozostáłych imieniem, I.K. Mości Pánem nászym Miłościwym y cáłą Rzecząpospolitą vczynioną Mánifestácyą. LubJMan 116.
Podhasła

WIADOMO

w funkcji predykatywnej
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1621-1643
Znaczenia
»jest znane«
  • Wiádomo iést/ wiádoma rzécz iést. Scitum est [...] Constat inter omnes [...] Exploratum est mihi [...]. Kn 1239.
  • – [...] wiadomo mi to dobrze ze tu Pan Ociec moy Posłem bywał, nie tayno y to iako z Osudarami waszemi y z wami samemi postęmpował, czego tedy y ia nasladuiąc nie inaczey z wami isc chcę iako mi Posłowi Wielkiemu od Wielkiego Krola w wielkich dełach posłanemu nalezy. PiasRel 26.
  • – Teraz niechay to będzie wiadomo krolowi, ieśli to Miasto zbudowane będzie, y mury postawione, żadnego hołdu [...] dawać nie będą. KorRoz 117.
  • – [...] ziednáły mu [angielskiemu inżynierowi] tu iego Machiny y instrumentá/ ktore dał porobić/ credit wielki/ á osobliwie ze wszystkim wiádomo/ iż Fráncuzowie zá iego stárániem dostáli Arras, Grauenlingen, Mommedy, Donkerken, y innych Fortec wiele. MerkPol 233.
  • – A żeby wiádomo iáśniey było to, co piszę, kilká tu niżey kłádę listow pisánych. LubJMan 91.
  • – Iuz nieraz wiadomo to iest Całęmu Woysku y Wodzowi memu nie skąpo dla Oyczyzny utoczyło się krwie. PasPam 133.
  • – Zęmną Samym o tez dobra ktore takze trzymałęm po Bracie moim iakie wzniecili Hałassy wiadomo iest W k MSCi P MMłemu. w iakie mię wciągnęły litigia y koszty. PasPam 285.
  • – Tym czasem będę robieł dosiwizny, Tobie nałaskę, na sławę Oyczyzny. Grecya nią iest rodziełem się wRhodzie, Iednem z przednieyszych miast tamtey połaci, Co y naziemi moze y na wodzie, Y iako cnota Rycerska tam płaci, Wiadomo swiatu [...]. PotSyl 97-98.
  • – Noc to ma w Przywileiu, gdy świát mrokiem się ćmi Ze wstydliwe niewiasty zastępuią dziećmi, Chroniąc się Słońcá, rzeczy przyrodzone rzkomo, Vkradkiem odpráwuią, choć wszytkim wiádomo. PotPocz 66.
  • – Szczęsny Herburt, lubo w Senacie nie zasiadł, ale dlá swey godności naywyższego w nim stołka godny, Iako będąc wielkim u Cesarza Tureckiego Posłem u Porty, animosè y rostropnie stawał, iako dowcipem swoim y Krasomowstwem nie tylko w Polszcze, ale y w obcych kraiach słynął, już to y małym y wielkim wiadomo. DanOstSwada 2.
  • wiadomo; wiadomo iest. es ist Stadtkündig. cela est notoire; cela est de notoriètè. T III 2515.
Użycia metajęzykowe
  • - Sunt autem sequentia: ciásno mi, ciepło mi, ciężko mi, ckliwo mi, gniewno mi, gorąco mi, łácno mi, lubo mi, márkotno mi, mdło mi, miło mi, potrzebá mi, skomá mi, sporo mi, teskno mię, trudno mi, wiádomo mi, wstyd mię, żal mi, zimno mi. WojnaInst 97