ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, T, L (XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				astronom
	D.				astronoma
	N.				astronomem

liczba mnoga

M.	uż. osob.	astronomowie
D.		astronomów
C.		astronomom
B.	uż. osob.	astronomów \|\| astronomy
N.		astronomy

Etymologia

łac. astronomus, z gr.

Znaczenia

1. »uczony badający położenie i ruchy ciał niebieskich«

– Tameczne [zodiaku] światła podług tychże zdania Astronomow są barzo w swey światłości błędne y niestateczne. WojszDiar 30.
– Wszelki cyrkuł [...] dzielą Geometrowie, y Astronomowie, na 360 części, ktore Gradusami zowią. SolGeom I 73.
– Ta nauka obala najprzedniejszy fundament Kopernika, astronoma sławnego. SolArchB 377.
– Ten [Jowisz] według Astronomow odprawia bieg swoy w dwunastu rokach, tak że w każdym znaku bawi się przez rok. AlbSekr 98.
– Zwykli Astronomowie uncyami albo palcami wielkość zaćmienia wymierzać. BystrzInfAstron K3v.
– W Uranoburgu Mieście Tycho Brache głowny Astronom miał swoie wieże dla upatrowania astrow. ChmielAteny II 263.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

świętalny astronom:

– Daley tenże Kalendarznik [Gwilhelmus, biskup paryski] pisze iż Świętalni znayduią się Astronomowie co 12. znakow Niebieskich całego Zodiaku Imionami 12. Apostołow nazywaią. DuńKal K.

2. »człowiek przepowiadający przyszłość z gwiazd, astrolog«

– Nietrzeba było Astronomow do wytłąmaczenia Co w przyszłym Roku Subsecutum. PasPam 119v.
– Merkuryusz, ktorego Astronomowie zwykli dochodzić: mowią: że [...] czyni urodzonego na ciele szczupłym. AlbSekr 108.
– Naprzod powietrza constitutia nieprzyiazna [...] oczym y Astronomowie w Kalendarzach dorocznych piszą y prognostykuią [jest przyczyną poronień]. CompMed 532.
– Ludzie rodzący się pod rożnemi Znakami Zodyacznymi, lubo w niektorych latach podlegli są pomieszaniu natury, y z tąd niebespieczeństwu życia według obserwacyi Astronomow, lecz nie zawsze. VadeMed 2.

3. zool. »ryba morska, callionymus«

– CALIONYMUS, inaczey URANOSCOPUS, albo Hemoeroceta Niebowid, Astronom, że oko ku Niebu w głowie ma obrocone [...] Galenus Medyk o tey mowi rybie [...] W dzień tylko sypia, a całą noc po morzu buia, żarloczność swoię kontentuiąc połowem ryb. ChmielAteny1755 I 525.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: *ASTROFIL, *ASTROL, ASTROLOG, *ASTROLOGASTR, *ASTRONOLOG, *ASTRONOMISTA.