Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

PACHOLĘ

rzecz.
m albo n
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m albo n   pacholę
D. m albo n   pacholęcia
C. m albo n   pacholęciu
B. m uż. żyw.   pacholęcia
n   pacholę
N. m albo n   pacholęciem
W. m albo n   pacholę
liczba mnoga
M. m albo n uż. nosob.   pacholęta
D. m albo n   pacholąt
B. m albo n uż. nosob.   pacholęta
N. m albo n   pacholęty
Ms. m albo n   pacholętach
Znaczenia
1. »sługa, giermek, paź, pachołek«
  • – Tamże za zamkiem pacholęta Carowej Jej Mości stali. NiemPam 78.
  • – Pod ten czas, kiedym był na Zamku z Xięciem z Pacholęty Xiązęcemi zawiodł się do Pokoju Pańskiego i grał w kostki. MasDiar 134.
  • – W Niedziele iako iest zwyczay kiedy publice Mszy król jmć Słuchać ma Szedł do koscioła zwyczayną Gwardyą Dwor i sanat wszystek nayprzod, pod ręce krola jmć dway Biskupi prowadzili, królewica tuż za królem prowadzono a pacholenta i młode za nim. MasDiar 142v.
  • – Gdy iednego czásu iáchał przez kráinę tę, w ktorey był bog Krokodyl, á iednego z páchołąt potárgnął Krokodyl, tedy wezwawszy Popow onego Krokodyla, powiedział się być bez winności ukrzywdzony. PetrSEk 40.
  • – Odpowie Dawid: [...] ciáłá pácholąt moich/ sług moich/ czyste są. BirkNiedz 28.
  • – Cłopię/ vel chłopiéc [...] vide Giérmék/ Pácholę. Kn 66.
  • – Sługá/ służebnik/ páchołek. Famulus, Pedisequus, Stator. Minister: Ministrator [...] Pedes pro famulis v. Pácholę. v. Niéwolnik. Kn 1024.
  • – Przed każdym szło dwoie pacholąt maleykich grzeczy przybranych. GollPam 17.
  • – Niżeliś począł mowić/ mniemałem/ żeś nic nie umiał; Lecz teraz widzę co umiesz! Oto Pácholętá (Uczniowie) moi [...] z ciebie się náśmiewáją. GdacPrzyd 10.
  • – Przysłał pacholąt dwudziestu Lokajow Karawanow osim było. SobTDzien 5.
  • – Xiąze pewne Francuskie miał iedne pachole Ktor[e] za iakis exces rozgo wybić kazał. MikSil 175.
  • – Pacholę. [...] 2) Dienstjunge [...] garçon, valet qui fert fon maitre. ** pacholę dworskie; paź. ein Page. un page. T III 1305.
2. »młody chłopiec, dziecko«
  • – Rozgania [...] {trojajest] puchlinę [...] Sámiec więtszy w otrokách mnieyszy w pácholętách. SyrZiel 761.
  • – Pacholę wyciągniony [z wody] obiema rękoma się u siedzących ułapiwszy, cicho siedział. SaadiOtwSGul 216.
  • – Nie wyiął mieczá, bo się bał, bo ieszcze pácholęciem młodym był. BirkNiedz 127.
  • – Pácholę/ chłopiéc. Puer. Alij pueri alias literas attulerunt. Kn 657.
  • – Przez cáły tydniowy dekurs widzieć było wielką woynę miedzy obrzydłym y stárym kłamcą onym/ á miedzy pobożnym Oycem Zinowiusem/ o pácholęcia onego. KalCuda 258.
  • – Málowano go [Kupidyna] pácholęciem nágim, skrzydlastym, z łukiem, y sáydakiem. OvOtwWPrzem 27.
  • – Chrystus Pan [...] postáwiwszy w posrzodku uczniow swoich pácholę iedno/ powiedziáł im/ iż ieśli się nie stániecie iáko to pácholę máłe/ nie wnidziecie do krolestwá niebieskiego. StarKaz 357.
  • – Chodź ty sám me Pácholę/ ucz się wybornego z tey Książki dosyć jásney języká Polskiego. DobrGram 4 nlb..
  • – Mowiono o jákieysi apparicejey álbo widzeniu Anielskim/ że się niektorey białey głowie Anioł był ukazał álbo widzieć dał w osobie jákiegoś máłego Pácholęciá z máłą brodką/ w białey koszulce. GdacPrzyd 22.
  • – Iuż stroie niewieście Kładzie nań! [matka] zruć o mężne pácholę. żruć z siebie. ClaudUstHist 131.
  • – Łatwo w siedmioletnym wyczytac pacholęciu cnotę y swywole dalszego wieku. MikSil 54.
  • – Pacholę. 1) junger Kerl [...] jeune garçon; garçonnet. T III 1305.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • izraelskie pacholę:
    • – Takeś niekiedy wyrwał z ostatniej trudności Izraelskie pacholę z brackiej okrutności, Gdy zazdrością ujęci niechcieli go żywić. GrochWiersze 119.
Przenośnie
  • Izalim wam nie mowił tymi słowy: niegrzeszcie przeciw pácholęciu? á nieusłucháliście: Otoż teraz krwie jego z rąk naszych szukáją.BG Rdz 42, 22
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: PK
Data ostatniej modyfikacji: 16.06.2020