Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BELA I

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: BELA I, BELLA
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (bella, balla), Kn (bela), T (bela), L (bela; XVII-XVIII), SWil (bela), SW (bela), SJP (bela)

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   bela ||   bella
D.   bele
B.   belę ||   bellę
liczba mnoga
B.   bele
Ms.   belach
Etymologia
śr. łac. balla, bella
niem. Ballen
Znaczenia
»kupiecka paka towaru«
  • – Bélá/ [...] id est, Sarcina mercium. Kn 19.
  • – XX libr [czyni] Ryzę/ tych dziesięć Belę. KomDobrOrb 229.
  • – Bela, paquet. KulUszDyk 5.
  • – Bela. 1) Ballen Waare; 2) Ballen Papier. 1) balot, bale; marchandise embalée. 2) bale de papier. §1) towary w belach ułożone; otrzymałem trzy bele; T III 32.
  • – Drąg [...] zanieść na drągach belę towaru; drąg dźwigalny. T III 270.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • bela papieru:
    • – Bélá pápieru/ dziesięć ryz. Kn 19.
    • – O Pápierze. Bellá Pápieru ... 10 Ryz. Ryzá ... 20 Liber. Librá ... 25 Arkuszy. GorAryt 73.
    • – BEllá Pápieru: ma Ryz 10. SolGeom III 135.
    • – Bella pápieru [liczy] ryz ... 10. BystrzInfRóżn Z3.
    • – ... 2) bela papieru ma ryż dziesięć. T III 32.
  • bela sukna (sz. zm.):
    • – Cło [...] od sukna bele gr 3, od półbelka gr 1/9. LustSier 22.
    • – Cło [...] od bele sukna po gr 3, od półbelka gr 1/9. LustSier 36.
    • – ... wino chce ieden Krákowiánin kupić przez sztych zá towar. Dáiąc 30 Beczek Sledzi po 28 zł. Sztokfiszu 8 kámieni po zł. 12. Bellę Sukná w ktorey iest 50 postawow/ postaw po zł. 48. GorAryt 157.
    • – Bella sukna [liczy] postawow - 20. BystrzInfRóżn Z3.
Związki frazeologiczne

  • opić się jak bela:
    • ~ Odprawując rocznicę, źleśmy uczynili, Cośmy Bogu dziękować mieli, tośmy pili. Jeślić to Boża chwała opić się, jak bela, Pewnie nie doczekamy takich rocznic wiela. PotFraszBrück I 150.
  • jako bela opity:
    • – Już mój miły nad babami Herkules, jako bela opity namieśnik, zębami zgrzyta, na wąsy dmucha i jako papuć gębę odyma. MałpaCzłow 282.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: DA
Data ostatniej modyfikacji: 21.10.2014

BELA II

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1654-1676
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   bela
Etymologia
łac. bellis, bellium
Znaczenia
 bot.  »ziele, kwiat stokrotki, roślina z rodzaju Bellis, Herba, Flos Bellidis«
  • – Wszytkie białej płci przypadki, jakoby Bela albo dobruchna, leczy i choroby. MorszAUtwKuk 47-48.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: *BEL I.
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 26.01.2016