Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

TYLKI

zaim. przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVIII), SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
SJP

Formy gramatyczne
lp M. m   tylki
ż   tylka
D. m   tylkiego
ż   tylkiej
B. m nżyw   tylki
ż   tylką
n   tylkie
Ms. m   tylkim
ż   tylkiej
lm M. mos   tylcy
nmos   tylkie
D.   tylkich
Ms.   tylkich
Znaczenia
»takiej wielkości, tak wielki albo tak mały«
  • Te grunty należące pospolstwu y miástom dźielono káżdego roku/ y tám náznáczano káżdemu sztukę źiemię tylką/ iákiey komu były potrzebá ná obeszćie iego y domu iego: przetoż raz dawano więcey/ drugi raz mniey/ á z tego nie płácono trybutu żadnego. BotŁęczRel III 183.
  • A iż do mnie od wszystkich myśliwych/ iął być wielki o te Kśiążki náćisk/ á przepisowáć ie co raz/ ćiężka rzecż byłá/ y nikcżemnośćią pisárzow złych bárzo sie fáłszowáły: námyśliłem sie dárowáć ie drukiem/ y zbáwić z śiebie tylkiego niewcżasu/ á kśiążek pofałszowánia. OstrorMyśl1618 6.
  • A ná sámym doganiániu y dokonywániu źwierzęćiá iuż zmordowánego/ koło cżego nawiętszy wrzask y wrzáwá bywa/ (bo y trud źwierzęćiá zmordowánego/ iż y słábszym węchom cżuyny/ co żywo głosow podnośi/ y cżás sam pospolićie psy skupi/ choć drudzy przy popędzeniu y ná pocżątkách gonienia nie byli) w tylkiey wrzáwie y zámieszániu/ w ktorym záiąc iuż vstáwicżnie przypada/ Myśliwiec powinien wiedźieć o nim/ że co iedno pśi w onym huku y przypádániu zmylą/ to ich on z nowu záraz rektifikuie/ áż do vgonienia. OstrorMyśl1618 47.
  • Tyli/ tylki. Tantus […] ták wiélki. […] Tantusdem […]. tylkisz. Kn 1168.
  • A oni z wody wychodzą grzbietami, Na których stały pokosem szczeciny, Trochę od dzikiej pomierniejsze świni, Lecz wzrostem tylcy, skórą zaś bobrowi A łbem i nogą podobni kretowi. BorzNaw 59.
  • Poduszka łokciowa, aksamitna, karmazynowa, wyszywana w kwiat różnego koloru, aksamitny, atłasem różowym podszyta. Poduszek tylkichże, aksamitnych, karmazynowych, z kwiatami różnego koloru, 3. RuchSkarbGęb 165.
  • Wielkość AMERYKI práwie tylká iest, iak dawnego świata poznánego trzy części EUROPA, AZYA, AFRIKA rázem wźięte, à Polo ad Polũ mierząc. ChmielAteny II 664.
  • Iakoż kto się zna na tym; y ciekawego zażyie oka, obaczy, że na tych srebrnikach, tylkich iak troiak, ale grubych iakby trzy złożył do kupy, iest twarz Cesarza ktorego, na on czas panuiącego; á na drugiey stronie iest osoba siedząca, znacżąca albo Victoriam, albo Rzym Miasto, albo Hiszpanią trzymaiącą tarcżę, y wieniec laurowy na głowie. ChmielAteny III 49.
  • Ten to sam ma bydź Zwierz w Wirginii tamże w Nowym Swiecie, głowę maiący Wieprza, ogon Szczura, tylki iak kot, z torbą dla dzieci noszenia pod brzuchem, zowie się OPASSOM, iako świadczy Atlas Contractus. ChmielAteny1755 I 573.
  • Zyie mięsem, co rok dni 60 nic nie ie, iedno iaie wielkości tylkiey, iak gęsie pokłada. ChmielAteny1755 I 577.
  • Pingvinae są ptacy od Insuł Pingvinae zwanych, rzeczone, tylkie iak gęsi, chodzą prosto, iak ludzie, na grzbiecie są czarne, pod brzuchem białe, nogi maią czarne do gęsich podobne: skrzydeł nie maią, ale na mieyscu onych, maią, niby rybie piora: bardzo są tłuste od 8. funtow, do 16. ważą. ChmielAteny IV 621.
  • Tyli. Tylki. so gross, so klein, si grand, si petit. T III 2368.
  • [...] miey tę dobroć ukazać naymnieysze wyobrażenie tey Damy, choćby tylkie, iak paznogieć, z probki można sądzić o sztuce materyi; zaspokoisz nasz umysł, i uczyniemy zadosyć iego żądaniu; i tak iuż jesteśmy dla niey uprzedzeni, że chociażby ten obrazek wyrażał nam ią z iednym zyzowatym okiem, drugim zaropiałym, iednakbyśmy ią chwalić, iak WPan pragniesz nie przestali. CervPodosDonQuischott 47.
  • Na cuchnienie z ust. Bierz w usta korzeń fiołkowy Florentski, albo gwozdziki kramne; lub przepal hałun na łyżce, y trzymay w ustach dwa razy na dzień po tylkim kawałku, iak bob. AlletzAlb 39.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • tylki... ilki...:
    • Nie trwoż się/ przybędę ia/ postáć tę zrzuciwszy/ Tylko się ty wężowi dobrze przypátrzywszy/ Co się to zatokámi koło laski kręći/ Iáko nalepiey wlep go sobie do pámięći: Abyś go/ vyźrzewszy/ zaś poznać mogł na potym/ Bo się ia weń obrocę. Ale ták wiedz o tym Ze więtszy będę/ gdyż wzrost wezmę ná się inny: Tylki/ w ilki się/ Boskie ćiałá mienić winny. OvOtwWPrzem 641.
  • tylki... kilki...:
    • Nauczał, że norma onnis iudicii non est ratio, sed sensus, toiest: nie co pod rozum podpada, że to iest takie, albo tylkie, ale że to takie y tylkie iest iakie y kilkie zmysly uznaią. ChmielAteny III 630.
    • Statua ta wysoka była na łokci 70; robił ią sławny statuaryusz Chares Lindius lat 12 Taxowano ią Talentow 300, same palce u Osoby były tylkie, kilkie są całe ordynaryine Posągi. ChmielAteny1755 I 669.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: TYLI.
Autorzy: RB
Data ostatniej modyfikacji: 18.12.2025