ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L, SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				melodia
	D.				melodiej
					melodii
	C.				melodiej
	B.				melodią
	N.				melodią

liczba mnoga

	M.				melodie
	D.				melodiej
					melodii
	N.				melodiami
	Ms.				melodiach

Etymologia

z gr. melōidía ''śpiew, pieśń''
łac. melōdia

Znaczenia

»szereg dźwięków opartych na prawidłowości rytmicznej; brzmienie, sposób śpiewania.«

– Káznodzieiá ma być iáko cytrá nieiáka w ktorey zgodá musi być miedzy stronámi chceli áby melodya byłá. BirkNiedz 34.
– Jest przy tym stole muzyká wdzięczna/ podobna oney melodiey/ ktora pochodziłá z cytry Dawidowey. BirkNiedz 178.
– Figurá w muzycé/ figurowánie. v. Mélodya. Kn 175.
– Mélodya/ figurálna muzyká/ z kilku roźnych głosow ábo tonow wyższych/ niższych/ śrzédnich/ ábo z instrumentow rozmáitych złożona. Concentus, concentio, harmonia. [...] spiewánie.[...] Cicha muzyká ábo mélodya. Kn 397.
– Spiewánie/ głos śpiewáiących. Melos [...] dźwięk/ brzmienie [...] Piéśń/ Mélodyia. Kn 1042.
– Na siedem tonow ábo melodyi spiewánie swoie rozdzielili Anyołowie święci/ ktorym Troycę Przenaświętszą wychwálaią. StarKaz 23.
– pocznie im powiádáć/ żem tey nocy Słyszał nie wypowiedziáną Muzykę świętych Bożych śpieẃájących [...] y wysławiáiących imię iego święte melodyia nie poięta / z tákim áffektem y gorącą miłością. StarKaz 460.
– Tácy [...] czynią pociechy iákieś y słodkość melodyiey tey świátowey/ áby nie obaczywszy się poszedł do piekłá. StarKaz 593.
– Mila przy tych kwieciach rozmaitego Melodiach Harmonia. HerbOr XVII, 133.
– Słowik ze wszystki mocy krzyczy przes całą noc [...] Komuz by Nie mieło słuchac Owi melodyi y cały rok. HerbOr XVII, 572.
– Każdy z nich czoło bitne oddawszy ukłony, Jako głos melodyjej zabrzmi upieszczony, Raz kroczy wolnym szeregiem, Drugi raz pośpiesza biegiem. ZimSRoks 30.
– A zatym powstaje Głos melodyjej wybornej muzyki I z trąb ogromnych głośne w uszach krzyki Ludzkich zabrzmiały, że niemal ulice I same zdały śmiać się kamienice Z wielkiej radości. BorzNaw 158.
– Same ptaszęta, które poranek witają, Nowy początek naszej melodyjej dają; same wiatry i strugi, które głośno depcą kamyki ciche, tony do uszu nam szepcą; Z nami echo [...] gada [...]. ZimBSiel 100.
– [...] mój narcysie, [...] Poranek czystą rosą kropi twoje wargi, Słowik, nie zapomniawszy starodawnej skargi, Kwiląc pieśni całą noc, ptastwo drobne głuszy, Którą twe melodyją uwesela uszy. ZimBSiel 118.
– Teraz miejsca ucieszne, teraz głośne skały, Które mej melodyjej namyślnie słuchały, Także cichym szemraniem mijające rzeki, Ze wszytkimi strugami żegnam się na wieki. ZimBSiel 133.
– Psálmy y Hymny [...] rożnego Národu Językiem niemniey pięknymi ozdobione Melodyámi/ śpiewáne bywáją między nami. KancPol 6nlb..
– Naprzod Muzycy Przołozonym Swego Choru, winszuiąc dnia Chrystusowego, Wszytkich ruszyli od Apolinowy Niegdy Melodiy wymyslonych głowy: Między Kroręmi zas wdziecznie Spiewali Drugie raz z głosnych trąb się odzywali. OblJasGór 169.
– [...] owszem Panie Swięnty To naykochansze twoie Instrumenty To wdzięczny Sonet nayswiętszego vcha Płacz za grzech szczery, y prawdziwa skrucha Więc ci załosną dumę sirot owych Y Siostr zaspiewąm notę Lazarzowych, Gdybys był Panie, na ten czas w mym domu, Nie przyszedłbym był do tego Pogromu, Okrutney Smierci: Ktorey Melodiey Pomogłes Boze: Marcie y Maryey. Wytoczyłes łzy y płakałes rzewnie, Chociazes go miał z grobu dzwignąc pewnie. PotPer 17.
– Iednaż melodia wesołemu miła [...] w kłopocie iakim przykra i utęskniona. SekrWyj 20.
– Nie tylko głosy ludzkie, lecz muzyki Dziwnych melodyi graią instrumenta. DrużZbiór 264.
– Melodya. 1) Kunst-Gesang, Zusammenstimmung von musicalischen Stimmen und Instrumenten. 2) Melodie, Ton, Gesang, Weise eines Liedes. 1) mélodie; modulation, concert, harmonie, acord de voix & ďinstrumens. 2) air ďune chanson. § 1) cicha się dała słyszeć melodya. 2) ta pieśń nie podług tey idzie melodyi. T III 806.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

niebieska melodia:

– Gdy modlitwy oddawáłá [Helena] Bogu częstokroć ią widziáno iż na powietrze byłá podniésiona od ziemie | melodyą wkrąg niey niebieską słyszano [...]. OkolNiebo 22.
– Tak jej niebieska melodyja brzmiała, A ona swego Wnuka wychwalała. A ja zaś wstydem zakrwawiwszy lice, Widząc otwartą niebieską świątnicę - Bojaźń swą kraszę pozorem śmiałości, Przytym kilka słów rzekę do jasności: [marg.] Auktorowa do świętych prośba. BorzNaw 49.

wdzięczna melodia:

– Trąba vszom melodiey wdzięczney nie doda; świerzbiących vszu nie połekce; nieumie Gorgow áni kádenciy wypráwiáć/ áni hármoniy ábo kontentow: ále mury Hierykuntskie wáli; woyská rozbiiz/ vfce Łamie; BirkOboz 65.
– [...] y poki ieno trwał w kościele słyszał táką wdzięczną melodyą Anyołow świętych spiewáiących| iż wyszedszy z kościołá powiedż | gdybym ieszcze ták zraz mogł słyszeć wdzięczną muzykę |porzucił bym wszytko co mam [...] StarKaz 174.
– To na przemiany, to w złączone głosy Roźne Muzyki przechodzą Niebiosy Trzy Chory wten czas o swey Szczęsliwości Spiewały piesni niezmierney słodkości, A głosy z wdzięcznych melodiy zmieszáne W te słowa były dobrze rozumiáne. OblJasGór 150r.

anielska melodia:

– Niedopuszcza mi bym dobrze chciał w -tetrykowátą wdać się melankolię, Sama dzisieysza Anielska melodya. PisMów II 361 (351).

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

[MELODIA]

MELODIA