Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

MÓL

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   mól
D.   mola
  mola
B. uż. żyw.   mola
N.   molem
Ms.   molu
liczba mnoga
M. uż. nosob.   mole
D.   moli
C.   molom
B. uż. nosob.   mole
N.   molami
Znaczenia
1. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Odpráwiwszy postępki y spráwy stołowe Nie proznuią/ bo máią zabáwy domowe. Iedni gmáchy chędożą izbę kropią wzorem/ Drudzy się vwiiáią/ z miotłámi przed dworem. Trzeći kśięgi/ zygárki vstawia ná stole/ Czwarty száty przesusza/ by nie żárły mole. FraszSow D2v.
2.  przen.  »zgryzota, zmartwienie«
  • – Lecz niemász spokoynieyszey y lepszey Wolnośći/ Iedno kiedy myśl wolna czuie się bez złośći, Záwsze w weselu żyie záwsze Boskie gody/ Záwsze pieśni opiewá/ y inne Swobody. Odnośi: potáiemny gdy iey Mol nie trapi/ Ale owá zła WOLNOSC co nie spi á sápi. WitkWol C4.
  • – ą, Gdzie dobra myśl, kędy śmiech i kędy śpiewają, Dźwięk mimo uszy leci, a mól je zakryty Serce smutne i mieni w żółć obiad obfity, Cwała we łbie i choć mię z sobą kto zawabi Tam, gdzie drogo dla wczasu ściany swe jedwabi, Choć na okręt budowny, choć na konia wsiędę, Troski z okrętu, troski z siodła nie pozbędę. ArciszLamBar I 386.
Związki frazeologiczne

  • pozbyć mola:
    • »uwolnić się od troski, kłopotu«
    • – Poczęli szęmrać między sobą to by ten Pan rad tez iuz pozbył tego mola który mu głowę suszy. PasPam 202.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • gryźć mola:
    • »rozważać jakiś problem, zastanawiać się nad wyjściem z danej sytuacji«
    • – [...] Cosz? nizli się Krol ruszy nisz się szlachta zcedzi Tymczasem spadnie Brda: przeprawy uprzedzi Passy pozastępuie: Ze Władysław ani Krol przeydzie: y maią kim co począc Pogani Tego Hetman z Starszyną kiedy grzyzie mola Ali poseł Kozacki ktory był do Krola Wyprawion z Zaporoza: pomyslney odprawy Dostawszy; prosto w Oboz przyiezdza z Warszawy [...]. PotWoj 50.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Kogo grzyzie mol zakryty/ nie wsmak mu obiad obfity. RysProv V, 8.
  • (wariant I):
    – Lwica za wilkiem bieży, za kozą wilczyca, Koza za wrzosem, a mnie do ciebie tesknica; Każdego swoja lubość, swoja żądzą pędzi, Każdego swój mól gryzie, swoja nędza swędzi. SzymSiel 9.
  • (wariant II):
    – Káżdy ma swego molá co go gryzie. KnAd 339.
  • (wariant III):
    – [...] I ow nie sczerze wesoł co sie smieie albo Tancuie gdy ma mola co go wewnątrz gryzie [...]. OpalKSat 82v.
  • (wariant IV):
    – Bo poki smierc Człowieka Kłem swym nie zagryzie Kazdy ma swego mola co go w serce gryzie. SzołHist k. tyt. v.
  • – [...] wewnątrz gryziony [mistrz krzyżacki] Molem złego sumnienia, winnym byc nieprzeczy [...]. DrobOpow 81.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: ER
Data ostatniej modyfikacji: 09.01.2023