– Wchodząc tedy iuz za Granicę [...] zaspiewało Wszystko Woysko Polskiem Trybem O Gloriosa Domina. PasPam54.
– Dwa szelągi lipskie [...] czynią 4 grosze Polskie. PasPam64v.
– I tak Sobie o tym dyszkuruięmy żes my y podpili iak to Moda Polska. PasPam75.
– Gdy by był w Polskich Sukniach iechał ledwie by był Woyska niedogonił. PasPam76.
– Starych Polskich Woięnnikow Trybęm [...] za Dyrektora obrali sobie Gradywa. PasPam85v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe
polska szabla:
»wojsko polskie; oręż polski«
– Owi tedy co niechcieli szable Polskiey czekać na Lądzie a uderzyli się w Donay iedni tonęli drudzy napływawszy się wracali nazad do Lądu. PasPam265v.
– Tamtę Prowincyią nie szpada Niemiecka ale Polska zawoiowała Szabla. PasPam71v.
architekt polski:
– [Spis książek] Geometria i Architekt Polski. 56.
– DOwiodłem w Náuce 22. Zábáwy I Części I. Architektá Polskiego, że Bieg nieustánny iest niepodobny bez likworu tákiego, ktoryby nie większey siły nád dwá rázy potrzebował [...] nád siłę [...]. SolArchB341.
– Nieuchodzą skrupułu Officyerowie Cudzoziemskiego Autoramentu co y Polskiego. JabłSkrup95.
– [...] Posłowie ná Seym Pacificationis od Woyska Koronnego ná Kole Generalnym we Lwowie [...] obrani Z Authoramentu Polskiego. GazPol1735/61, 2 nlb..
balsam polski:
– Bázylia ziéle/ Bázyliká/ waziłék/ bálsam polski. Ocimum, vel Ocymum [...]. Kn18.
– Balsam Polski ziele, (ocimum). Basilien-Kraut. basilic une plante. T III20..
polski [bankiet]:
– Weźmy Cudzoziemski bánkiet, weźmy Polski [bankiet], prawda że Cudzoziemcy więcey cukrow i konfitor poiedzą, niż my, ále gdyby ráchowáć przyszło, coby u niech kosztowáły mięsa, zwierzyny, i gdyby ták opłácáli zapráwy i wina, iako my ich płaciemy, pewnie by na to więcey wyszło, niż tám ná cukry. MłodzKazII, 348.
polska Bellona:
– Polską naszę Bellonę na Theatrum Swiata Sarmackiego prowadzę. PotWoj6.
– A czemuż to D. Lutherus w Niemieckiey Biblijey śmiał te położyć słowá: [...] Máją kosztowne trzewiki ná nogách swoich. A w stárey Biblijey Polskiey te się słowá naydują: Trzewiczkámi skrzypájąc. GdacPrzyd17.
– Co się tknie nowey Biblijey Polskiey we Gdańsku y Amsterdámie wydrukowáney/ w tej się zgołacz nie wspomináją trzewiki; jákoć y in Bibliis Tremellii o tym głucho. GdacPrzyd18.
– A gdy jeszcze dáley Prorok S. onym Dármopyszkom Syońskim grozi [...] Dnia onego (są słowá w starey Biblijey Polskiey) y w Biblijey Wuykowey/ Odeymie Pan ochędostwa trzewikow: Tedy zásię Tremmellius, Piscator, y nowa Biblija Polska żadney wzmianki nie czynią. GdacPrzyd20.
– Buty dwa Polskie na wýsokim napiętku. ArchRadziw163879, 1.
– Suknie choc naypięknieysze Kazano robic krotko, y boty choc Polskie to zdługiemi Cholewami. PasPam79-79v.
– Tam [w muzeum w Amsterdamie] boty czarne Polskie, kłubok, aliàs kaptur Bazyliański y kobza Kozácka wystawione ad spectaculum. ChmielAteny II249.
charcica królikowata polska:
– Kośka Charcica Królikowata Polska odziana. ArchRadziw1638380, 2.
polski język:
– Te księgi, na Moskwie za kapelana służące, na Polski język przełożyłem. BotŁęczRel 3. Niepoprawne zródło .
królestwo Polskie:
– To królestwo polskie jest równe i sposobne do agrykultury. AquaPrax430.
– Za Panowania naszego mimo wolną Elekcyią na królestwo Polskie nikogo quoquo modo wsadzac nie dopusciemy. y owszem przeciwko temu ktory by tego attentowac wazył się Contra Hostem Patriae procedemus. PasPam213v-214.
– Pierwsza albowiem była i najpotężniejsza wszystkich panów Kondeusza Francuza na Królestwo Polskie promocyja, którą najbardziej Prażmowski, arcybiskup gnieźnieński, z inszymi swymi asseklami trzymał. JemPam380-381.
Związki frazeologiczne
tytułować się imieniem narodu polskiego:
»nazywać się Polakiem«
– Przez Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski [...] za ktorą niecnotę niegodni się ci Inwentowie Tytułować Imięniem Narodu Polskiego y znaczny Bogu muszą oddawać Rachunek. PasPam187.
a)
»o Polakach«
– Alterowało to nie nie iednego [...] iść tam gdzie noga Polska nigdy niepostała. PasPam53v.
– P. Bog podał ie w Polskie ręce dziwnym sposobem. PasPam62v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe
anioł polski:
– Błogosławiony Stanisław Kostka Kasztelana Zakroczymskiego Syn, życiem y śmiercią, ba y po śmierci strażą nad nami AniołPolski. DanOstSwadaII, 82.
– Y sien, y stołowa izbá, záwsze w budynku Polskim być musi. NaukaBud13.
– DZIEWIĄTY Punct álbo Regułá compartitionis. Niech będzie o stołowey izbie. ktora Polskiego budynku iest część przednieysza. NaukaBud14.
korona polska:
– Rok 1668. Niczym zaprawdę ten rok nie stał się dziwniejszy tylko […] Jan Kazimierza króla polskiego, korony polskiej abdykowaniem, dla czegoż też go i ludzie pospolici „Abdykaczem” zwali. JemPam376.
po polsku chodzić:
– Nie kożdyć to, co po Polsku chodzi, Polskie ma serce. MłodzKazI, 352.
rumak polski:
– Dosyć ozdobny [przyjazd wojewody do Łańcuta], Ludzi zacnych, y Rycerstwá poczet nie máły, Koni Powodnych Tureckich, Báchmátow Szmáilskich, Rumakow Polskich Sześćdziesiąt. CzerDwórCv.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa
– Polski most/ Niemiecki post/ Włoskie nabożeństwo/ wszystko to błazeństwo. RysProvXIII, 1.
