ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż
NAPRZECIW I
przyim.
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1627
Formy gramatyczne
naprzeciw
Znaczenia
1.
»na wprost kogoś lub czegoś«
– Naprzeciw tey Izby Psiarnia Nowa na Pokoiowe Charty z ławami wesrzodku. ArchRadziw1638184, 1.
– [...] w pięknym szyku Zołnierz stanął Smiały Kędykolwiek Wilia bystrym płynie skokiem Naprzeciw Krzyzakowi [...]. DrobOpow97.
2.
»w czyimś kierunku«
– Malusienkie dziateczki gdy to posłyszały Naprzeciw Panu swemu z palmy wybiezały [...]. KodKon45.
– Duński Poseł [...] wybrał się w drogę do Holsátiey/ aby snadź nie przyszło mu ná przeciw iemu [grafowi Kenigsmark] iecháć. MerkPol201.
– Bo gdy się dowiedzieli ze sami hersztowie poszli naprzeciw Krolowi na ten czas Wiszniowiecki z Dymitrem Synem swoim y z Ostrorogiem chcieli się przebrać na pomoc Królowi. HistBun15v.
– [...] Konstántynopolitáni, ktorzy byli przeciwni Maurycyuszowi, pośli ná przeciw Foce, y z wielką czcią go przyięli [...]. TylkStrom122.
3.
»przeciwko«
– Trzęci árgument Plebański ná przeciw szkołom Jezuickim w Krákowie iest/ że się mu sposob náuczánia ludzi młodych/ ktory Jezuici we swych szkołách záchowywáią/ niepodoba [...]. SzemGrat24-25.
– Od wszelkiego obronić możemy się iákimżkolwiek zástępem nieprzyiacielá/ ná przeciw śmierci muru nie mamy [...]. KalCuda189.
– [...] ieden Zołnierz Poimany z strazy nieprzyiacielski dobrze posłuzeł na przeciw Murawcom [...]. HerbOr81.
– [Rozula] wtenczas ciernia dobyła zaiadszy się okrutnie na Melitina y chcąc się szłusznie nad nim nieszczyrosci zemscic y nie mając nad ten lepszego sposobu, starca zieżyła na przeciw niemu szkalując go ze nie ma od niego pokoiu [...]. HistŚwież423.