Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

PARTACZ

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SJP

Nienotowany w słownikach:
L, SWil, SW

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   partacz
D.   partacza
C.   partaczowi
N.   partaczem
Ms.   partaczu
liczba mnoga
M.   partacze
D.   partaczów
B. uż. osob.   partaczów
N.   partaczami
Etymologia
z łac. a parte paternitatis 'poza cechem'
Znaczenia
1. »byle jaki, kiepski rzemieślnik, wykonawca czego«
  • – Ale to najgruntowniejsza, strzedz się psów z wadami, i której prędko naprawić nie mogę, koło tej się długo nie bawiąc, posłać psa do partaczów na naukę, bo dobremu myśliwcowi o inszego bez wady nie trudno. OstrorMyśl1618 39.
  • – ...jeśli się ty nie uczywszy pójdziesz na takie miesca dla służby, gdzie będą doświadczeni w tej nauce, a ty nie potrafisz urobić ognia przyprawnego, zaraz ci każą precz od siebie i w pośmiewisko przyjdziesz, którzy cię okrczczą [okrzyczą a. ochrzczą?] partaczem, a nie puszkarzem AquaPrax 382.
  • – Skarzą się [że] Partaczamy robi chłopami co niektorzy widzieli towarzysze. RegTow 62.
  • – Dwuch partaczow bes całe lato na robotach chował y robote niemy odprawował. RegTow 100.
  • – Naprzod do takich rzeczy budowanie Kowalow y Cieslow nie partaczow [...] zaciągac potrzeba [...] bo partaczowi chocbysnie wiem iako ukazował formy y abrysy dawał takze y modele po staremu on podrwi y raczey zepsuie anisz zrobi. NarArch 146.
  • – Przeto iáko więc námienieni málárze/ zwłászcza co to dopiero kreślić poczynaią/ nie trafią nic/ bez przedsięwziętego wizerunku; ták włáśnie y my/ wielcy w rzemieśle zbáwieniá partácze/ bez przykłádu y wzoru zbáwicielá nászego nic nie spráwiemy. BujnDroga 281.
  • ONDIT iriniquement [...] MOWI Się ná pośmiewisko o partaczu malarzu prosty gwazdacz, co grę piłki iasno maluie. DanKolaDyk I, 172.
  • COMPOSER [...] Forme Ironique [...] PARTACZ wierszopis ladaiaki. DanKolaDyk I, 334.
  • PARTACZ ogolnie się mowi o ladaiakim rzemieślniku. DanKolaDyk II, 476.
2. »rzemieślnik nienależący do cechu«
  • – Wszakze y naczynie dobre partaczowi a Rynsztunek boiazliwemu nikczemnikowi nic nie pomogą. NarArch 148.
  • PARTACZ. Uważ, nie było-li tam do śmiechu aż do zdechu: Frant jeden, kuśnirskiego poszedszy do cechu, Powiedział, że tu w mieście partacz wasz przebywa, A jeszcze teraz suknią sobolami podszywa. Kuśnierze - radzi będąc onej gratce nowej - Kontentują go zaraz ze skrzynki cechowej. Wziąć go lub aresztować urmem idą całem, Do pana rezydenta o sług z generałem. Aż ów ich do malarza prosto jak po sznurze Prowadzi, gdzie malował pana w sobolurze. Pytają, gdzie ten partacz? Frant na to: <<Atoli Widzicie, że ten wasze kuśnierstwo partoli!>> KorczFrasz 25.
  • – Partolić, partacz <<o wykonywaniu rzemiosłą bez należenia do cechu>>, u ojca partacza i z nim razem partolili. XVII E141. WiśniewPolPrzem 110.
3. »ten, kto naprawia stare sprzęty, ubrania itp.«
  • – Pártániną się bawię/ pártáczęm iéstem. [...] Veteramentarij sutoris artem exerceo Pártolę. Kn 670.
  • Pártácz/ łátácz/ Wiotésznik [...] Veteramentarius [...] Vnius cuiusdam operis homo. Kn 670.
  • Partácz/ Veteramentarius, rudiarius, mango. łopitoias. Pártániná/ Veteramentarij ars opus. SzyrDict 285.
  • Partacz, łatacz, ein Pfuscher. BierSłowa 130.
Użycia metajęzykowe
  • - Nazwy zawodów i wykonawców czynności [...] Formacje z przyrostkiem -acz: w. XVII - partacz E8, 144, trębacz C236. WiśniewPolPrzem 68
Podhasła

PARTACZ

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Najwcześniejsze poświadczenie:
1618-1679
Znaczenia
nazwa osobowa » - nazwisko«
  • – Powinien oddac Towarzysz węndrowny na Imię Jerzy [...] winny funt wosku do Towarzyszow za to ze U Partacza robił. RegTow 59.
  • – Skarga beła na Pana Woyciecha Langierowicza wzglęndem nieiakiego Jakuba Partacza ktorego był przyiął na naukę [...] ktory zas odszedł od niego gdzies na Partaninę. RegTow 62.