ESJP XVII i XVIII wieku

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

liczba mnoga

	D.				pokojów
	Ms.				pokojach

Znaczenia

1. »brak niepokoju, spokój«

– Wolisz dać y zbydz kłopotu bo pokoiu nie będziesz miał gdyz krol y iedząc y chodząc y Spiąc tylko otey wydzte myszli. PasPam 254.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– Pokoiu wam życzę/ ktorego mieć nie będziecie/ aż Bog autor pokoiu zetrze Szatana pod nogami waszymi. BirkRus 19.

Związki frazeologiczne

– Pyta. A nasze zamysły w co? Odpowiedziałęm podobno w nic. Az on rzecze tak y ia rozumiem że temu trzeba dać pokoy. PasPam 75.
– Dał mu tedy pokoy Y nie inwitował go iuz więcey do tanca. PasPam 84.
– Ale dawszy pokoy y tym przypadkom ktore się pod czas tey Woyny trafiały przystępuię do rzeczy. PasPam 199v.
– Skoczyły kobiety Stoy, dalismy sobie pokoy. PasPam 229.
– Fortece wzięto z ktorey Lubo zrazu poczęto ognia dawać, ale potym y dano pokoy. PasPam 265v.

– Tego w łeb, tego w nos tego poplecach y takci uczyniłęm sobie pokoy. PasPam 226v.

2. »pomieszczenie mieszkalne, izba, komnata«

– A tym czasem ztych Pokoiow co przy Bramie poczną uciekać. PasPam 59v.
– Niemąsz tylko zwyczayna przed pokoięm warta. PasPam 143.
– Było wpokoiu. Senatorow y Posłow Siła. PasPam 173v.
– Mnie kazawszy iść za sobą poszedł do Pokoiu Sypialnego. PasPam 173v.
– Iednego czasu przeszedłęm przed Pokoy przed ten ostatni gdzie krol był. PasPam 174v.
– Iuz tam chodziła po pokoiach gdzie chciała co raz swobodniey. PasPam 255.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– Pokój Alkowy. - Wróciwszy z Sieni nazad do pokoju, a z niego wchodząc do Pokoju Alkowego, drzwi i odrzwi takie jak w Sali. ZamLaszGęb 71.
– Pokój Drugi. -Wróciwszy nazad z Gabinetu od Pokoju Alkowego, a z niego wchodząc do Drugiego Pokoju, drzwi i odrzwi takie jak i pierwsze. ZamLaszGęb 72.

3. »stan państwa nieprowadzącego wojny, spokojne czasy; rozejm«

– Teraz częstował was Czarnecki pokoiem [...] pogardziliscie. PasPam 61.
– Krol tedy Szwedzki [...] począł opokoy traktować. PasPam 73.
– Pytał owszystko z iakiem dziełęm iadą Posłowie? Powiedziałęm ze chcą pokoiu. PasPam 174.
– Uczyniwszy Pokoy z Moskwą [...] zaczynąmy szczęsliwie woynę domową. PasPam 187v.
– Respone Czemus wzruszał pokoiu o ktory Narody zawsze do Nieba Supplikuią. PasPam 195v.
– Gdy Sama Panna z Iowiszem Łaskawym Rządy Roczne obeymie przy Pokoiu Prawym wszystkiego się Dobrego spodziewac potrzeba. PasPam 272.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– [...] w Litwie toż się działo, co w wielkiéj Polsce i Prusach, ustawicznie tamże przechody [wojska moskiewskiego], i tam i sam, i odpoczywania czynili, dokąd pokoju allandzkiego nie uczynił car w r. p. 1719. OtwFDziejeCzech 187.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa