1.
relig.
»anioł należący do wyższego chóru niebiańskiego«
– Gdy miał wolą zstąpić [Syn Boży]/ zesłał Archanyoła Gabryela z nieba w dziewosłąby do Nazareth/ do Panny poślubioney mężowi. BirkOboz10.
– Gwoli Panu gdy weseli/ Na powietrzu Archanyeli. Y my też z niemi/ pląsać będziemy. ŻabSymf A3v.
– Michał Archánjoł gdy się z dyabłem rospierájąc wádził o ciáło Mojżeszowe/ nie śmiał podnieść przeciwko niemu sądu bluźnierskie[go]. BGJkJud 1, 9.
– Ciała nasze, choć na czas uśpione I zakopane, na głos archanioła Podniosą piaskiem przytłoczone czoła. MorszAUtwKuk146.
– [Tobiasz] ślepotą nawiedzony słonecznego tylko światła nie widział/ lubo mu ow wielki Archanioł Rafał pociechy niesie/ wesele zwiastuie. BujnDroga158.
– W nayniższey Hierarchii liczy [niebo] te trzy Chory: Xiążęta, Archaniołow, y Aniołow. BystrzInfCosm B1v.
– Seym Ordynaryiny [...] w Warszawie w roku teraźnieyszym 1738 w pierwszy Poniedziałek po Swięcie S. Michała Archanioła. DanOstSwadaIII, 27.
– ObrzydłyArchanioł iako zawsze rebellizować tobie [Boże] będzie. KalCuda298.
zły archanioł:
– Pan moc daie Apostoło[m] [...] diabelstwo to wypędzać z ciał tych/ ktore opanowane są od te[go] złego Archanioła złymi y nieczystymi Duchami. KalCuda293.