ESJP XVII i XVIII wieku

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVIII), SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SJP

Najwcześniejsze poświadczenie: 1603-1621

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

Etymologia

śr. łac. arenga

Znaczenia

»część dokumentu określająca ogólne motywy moralne jego wystawienia; formuła, schemat, wzór pisma, mowy«

– Oddano mi pisanie Waszmości [...] na które [...] odpisując, przychodzi mi danej aręgi pisania listów moich do Waszmości zażyć. ChodKor 135.
– Arynga listu [Moskali] - żeśmy odrzucili cale ich przyjaźń i nie chcieliśmy dobrego dzieła kończyć. ChrapDiar II 223.
– Imp podstoli koronny exposuit, iż czy z paszkwilem, czyli z jakową aryngą stanął tu in hoc sacrario libertatis jmp chorąży żmudzki. DiarSejm 210.
– Czytał pan marszałek arengę konstytucyi. Był tam punkt, aby wojsku przypowiedzieć służbę wojenną. DiarSejm 284.
– Conclusum zatym ułożyć Aryngę Conventionis. MerkHist 761.
– Najprzód przyjechał [prymas] do województwa poznańskiego i kaliskiego za aryngą następującą: “Witam waszeciów mościwych panów i braci na tym elektoralnym polu. Oraz pytam, jaka jest wola i zgoda prześwietnych województw wielkopolskich, kogo mam nominować za króla i pana?” KitPam 145.