Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*ALASPAS

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: *ALASPAS, HALASPAS
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (halaspas; XVII-XVIII), SWil (halaspas), SW (halaspas)

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1632
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   halaspas
N.   halaspasem
Ms.   alaspasie
liczba mnoga
D.   alaspasów
B. uż. nosob.   alaspasy
Etymologia
z rus. hałapas 'darmozjad'
Znaczenia
»swawola, zabawa, rozrywka«
  • – Jupiter, który siedzi na zmyślonym niebie, zaprosił wszystkich bogów na bankiet do siebie. [...] Tam czynili bogowie lube sobie wczasy, Krotofile, tam żarty, tam swe alaspasy. SzlichŻartSok 180.
  • – Druga [brama] się na cesarskie otwiera ogrody, gdzie pod majem bluszczowym i wdzięcznymi chłody morwi jedwabiorodnych swoje cesarz wczasy i ucieszne z paniami miewa alaspasy. TwarSLegK 139-140.
  • – Ozwij się lutni [...] Rzuć teraz owe Pienia światowe, Puść krotofile, Jakieś w tym czasie, Przy allaspasie Śpiewała mile. KochChrysTur 3.
  • – Ieśli z Bezżennych, wyniść życzysz áláspásow, A do Małżeńskich myślisz pobieráć się wczásow. Stárszey się kłániay Siostrze; uznasz chęć w stárániu. GorzWol 33.
  • – Neptun kiedy z Tetydą ma swe alaspasy, Groźny trydent wzgardzony leży w one czasy. TrembWierszeWir II 272.
  • DE`BANDADE [...] HALASPAS, Swywola, rospusta. DanKolaDyk I, 412.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • halaspasem chodzić:
    • DE`BANDADE [...] Les soldats vont à la debandade [...] Halaspasem chodzą zołnierze. DanKolaDyk I, 412.
Przenośnie
  • Bo choć lutnia czasem Pałzuje, ow po izbie chodzi hallaspasem, To przeciwko otwarte z kryształu kwatery Wyświadczają, iż affekt ma u Damy szczery, W ktorych się ona często strojno przesuszała I słoneczny blask swoim blaskiem odbijała.KorczWiz 17