Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

NABOŻNY

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, Kn, T, SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI (?), L (?)

Formy gramatyczne
stopień równy
lp M. m   nabożny
N. m   nabożnym
lm M. mos   nabożne
D.   nabożnych
C.   nabożnym
Ms.   nabożnych
stopień wyższy
lm D.   nabożniejszych
Znaczenia
1. »o człowieku: pobożny, bogobojny«
  • – A stoiąc Páweł w pośrzod Areopágu rzekł: Mężowie Athenienscy, wszem widzę was iákoby nábożnieyszych. Abowiem przechádzáiąc się, y przypátruiąc wászym nábożeństwom, nálazłem też ołtarz, ktorym napisano: Nieżnáiomemu Bogu. NT Dz 17, 22-23.
  • – Powieda [Nider] ábowiem/ iż od nabożnych osob y pánien doświádczenie to ma/ że przeżegnawszy Krzyżem Świętym krowę y Pacierz zmowiwszy z Pozdrowieniem Anielskim trzydzieści kroć/ ábo blisko tego/ vstáie spráwá szátańska/ iesli ieno iest z czárow. SpInZąbMłot 273.
  • – Zebysmy tedy stárych Przodkow nászych świątobliwości przykłádem, Kościoły Páńskie w większey vczciwości mieli, y prawdziwą pobożnościa Odszczepieńcze wszytkie, y głupie Pogány celowáli; dla tego, Miástá tego Stołecznego Kościoły wszystkie porządnie spisawszy [...] ludziom nabożnym do czytánia podáć vmyśliłem. PruszczKlejn 2-3 nlb.
  • – Uczynił się iakiemsic okrutnie naboznym. PasPam 83.
  • – To to ten Narod Litewski tak jest bardzo nabozny. PasPam .
  • – Będzie to czásem drugiego cnotá, ále w drugim; poki ten pátrzy, poki ten pilnuie, to on nabożny, potulny, á potym głowie chodzi. MłodzKaz IV, 320.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • nabożna zakonnica:
    • – [...] poprácuię czás iáki zá dobrodzieystwo ták wam Wielebnym Oycom y Zakonnikom, iáko y nabożnym Zakonnicam/ pobliżu Cerkwie Swiętey [...] żyiąc sobie. KalCuda 265.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Kto w dziesiąci leciech/ nie będzie nadobny/ we dwudziestu gładki/ we trzydziestu duży/ we czterdziestu mądry/ w piąciudziesiąt bogáty/ wsześciudziesiąt nabożny/ tedy iuz do śmierci tákim nie będzie. RysProv VII, 7.
2. »skłaniający do pobożności«
  • – Doktorowie záś y mędrcy Tureccy głośniey ieszcze o tym mowią [o władzy cesarskiej]/ nie stánowiąc władzy Cesárskiey innych gránic/ tylko záchowánie pewnych vstaw nabożnych w Zakonie Máhometowym opisánych/ przyznáwáiąc mu w rządách świeckich zupełną moc/ á zátłumáczá iey y Sędziego sámę tylko wolą iego dáiąc. RicWielJMon 7.
  • – EPáktá sie zowie liczbá pewna od 1, áż do 29, ktora w Kalendarżách, Brewiiarzách, w Dyurnałách, w Officiuszách, y inszych Książeczkách nabożnych, pierwsze mieysce osiada. SolGeom III 59.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • ćwiczenie nabożne:
    • cwiczenie nabożne albo duchowne [...] un éxercice de pieté. T III 167.
  • akty nabożne:
    • – 1 ksioska, Akty nabozne iędne oprawne, a drugie nieoprawne. 1 Akty codzienne. SzumInw 74.
    • – [Tytuł:] Akty nabożne do ran [...] Ukrzyżowanego Jezusa. AktNab k. tyt.