Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

CHÓR

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: CHÓR, KÓR, CHUR, *HÓR
Notowanie w słownikach
Słowniki notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   chur ||   chór ||   kór
B. uż. nżyw.   kór
N.   chórem
Ms.   chórze
liczba mnoga
M. uż. nosob.   chóry
D.   chórów
B. uż. nosob.   hóry ||   chóry
Etymologia
łac. chorus, z gr.
Znaczenia
1. »zespół śpiewaków wykonujący wspólnie wielogłosowo lub jednogłosowo pieśni«
  • Ná dwá chory śpiewáli Choris alternis canebant. Chori duo alternis psallebant. Alterni geminis choris concinebant. Kn 302.
  • CHOEUR [...] CHOR kilkanaście osob razem iednostaynie śpiewai[ą]cych. DanKolaDyk I, 305.
2. »w tragedii starogreckiej: zespół wykonujący recytacje połączone z tańcami przy dźwiękach muzyki«
  • CHEUR [!] dans les anciens Tragedies. [...] CHUR w dawnych Traiedyach; zebranie osob Mowiących y obyczaie strofuiących. DanKolaDyk I, 305.
3.  relig., w lm  »zastępy aniołów i dusz zbawionych w niebie«
  • Tym z nich [obłoków] jaśniejsza światłość powstawała, Gdy się niewiasta [św. Anna] po nich przechadzała Za sobą wodząc wiele czystych chorów, Wielki tłum niewiast i orszak aniołów. BorzNaw 49.
Związki frazeologiczne

  • bibl. chór anielski (sz. zm.):
    • »poziom w hierarchii aniołów; aniołowie«
    • Swiát ten prowádzą Anielskie chory/ Cudownych niebios roziemne rozwory/ Nadobny ziemie niezliczone rzeczy W Anielskiey pieczy. JurkPieś C4.
    • Abowiem iż szátáni są rozmáici/ iedni z naynisszego choru Anielskiego/ ktorzy máłe męki (oprocz vtráty roskoszy niebieskich/ do ktorych ná wieki wieczne nie przyidą) iáko zá máłe grzechy cierpią/ ci żadnego obrázić nie mogą zwłasczá szkodliwie/ ále tylko osobliwie żárty/ ábo figle stroią/ z ktorych niektorzy są latáwcámi/ ábo latáwicámi/ trapiący ludzie w nocy/ ábo ich grzechem cielesnym máżący. SpInZąbMłot 58.
    • Zgołá własny był Topázyus/ ktory zámykał w sobie wszystkie fárby/ y kleynoty/ ktore miedzy one dziesięć drachm rozrzucone były: to iest/ miedzy dziewięć Chorow Anyelskich/ á dziesiątą náturę ludzką [...]. BirkNiedz 82.
    • Ty Panience gwiazdy się poranne kłaniają, Przed którą wszytkie chóry anjelskie padają. DialKrótOkoń 105.
    • Ciało to przenaswiętsze uwielbione będzie Kiedy na maiestacie miedzy trony siędzie Nad [kryształ] przerzroczyste nad słonce iasnieysze Siedm kroc ktore się tarasz [me]dzi naigrosnieysze Chory wszystkie Anielskie wespoł y z swiętemi Do nog iego padaią twarzami swoiemi. KodKon 100.
    • Gdy álbowiem przez wielkie cnoty/ y Zakonne postępki/ chorow Anyelskich sstawáłá się [Małgorzata] ludzkim ludzkim rozsądkiem godną/ śmierć wywárłá sidłá swe ná nię/ vczyniełá rozdział dusze od ciáłá; iednák ciáło iey ś. Pánieńskie/ zostáło dotąd niesprochniáłe/ áni skażytelne/ á duszá ś. między Anyołámi wysokiemi wesołe Alleluia intonowáłá y záczęłá. OkolNiebo 12.
    • przed nim idą chory Anyelskie ze wszytką mocą y rozkázowániem BanHist 112.
    • [...] Pan Bog Synka Mego Wielki wtorek dochwały Swoiey Swiętey miedzy Chory Anielskie Stego Swiata zebrał zaCo chwała naywyszemu. PoczOdlPam 100.
    • Chory Anyelskie Bogu chwáłę dáią Y Pastuszkowie wesoło śpiewaią [...]. ŻabSymf E3.
  • (W czym trzymać się) jako chóry anielskie:
4. »zespół osób grających na różnych instrumentach, orkiestra, kapela«
  • Iam tych rzeczy [tego, co mówili swaci] słuchał własnie iakkiedy owo na dwa Hory muzyka gra y ta pięknie y ta pięknie. PasPam 220.
5. »rząd, szereg, zastęp, hufiec«
  • Wybierałem ludzi pod kor grandmuskieterów, których innych nad poddanych mieć nie chcę. RadziwHDiar 1`50.
6. »podwyższone miejsce w teatrze, przeznaczone dla zespołu śpiewaków lub recytatorów, scena, estrada, podium«
  • Bühne ist vor diesem nicht gewesen/ Kor przedtym nie był. ErnHand 142.
  • ORCHESTRE [...] CHOR ná Operach y Komedyach dla muzyki w przodzie od czoła placu widoku dany. (Orkestra) to u dawnych mieysce gdzie wiersze osob między sobą rozmawiających wyprawiano. DanKolaDyk II, 315.
7. »w kościołach rzymskokatolickich: miejsce w prezbiterium przeznaczone dla kanoników, zakonników i śpiewaków kościelnych (kantorów) do odmawiania lub śpiewania tzw. godzin kanonicznych«
  • Kór/ część kościoła gdzie wielki ołtarz i formy kapłáńskie. Templi pars interior, sanctior, Locus sacerdotum in templo a laicis separatus. Kn 302.
  • CHOEUR [...] CHUR znáczy też náypoważnieyszą część Kościołow nászych, gdzie mieysce swoie maią Kantorowie y Xięża, á Swieccy tam wchodzic nie powinni. DanKolaDyk I, 305.
8. »rodzaj balkonu wewnętrznego w kościele, znajdującego się najczęściej nad wejściem, przeznaczonego dla zespołu śpiewaków«
  • Kór/ abo Chor w kościelé/ miésce dla śpiewakow. Odeum [...]. Kn 302.
  • Kor/ ábo chor/ mieysce w kościele dla spiewakow, Odeum. SzyrDict 120.
  • Była [w kościele św. Jana] urna wyniesiona na gradusach wielkich, na śrzednich wkoło był ganek z balasów, osoby gipsowe zdobiły opus, które nie w małym chórze, ale w samej nawie kościelnej [...] mieścić się musiało. SarPam 206.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • Panna Chóru Anielskiego:
    • »Najświętsza Maria Panna«
    • Niechayby darmo na Klasztor Vbogi Kalwinskiey albo Luterskiey záłogi Niedomagał się: poniewasz tákiego Ludu, co Pannę Choru Anyelskiego Co dziennie bluznią do krwie ostateczney Niemogłby cierpiec Katholik stateczny. OblJasGór 72v.
Związki frazeologiczne

  • chór anielski:
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2019