Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*BAL I

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L, SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
B. uż. nżyw.   bal
liczba mnoga
D.   balów ||   bali
B. uż. nosob.   bale
N.   balami
Ms.   balach
Etymologia
niem. Balken
Znaczenia
»kłoda, kloc drewna«
  • – Náprzod Ksiązeci ludzie z Chorągwiámi Idą, á idąc bale nad głowámi Dębowe wielkie do kupy spoili, Aby się nimi Kámięniom bronili. OblJasGór 90.
  • – Spichlerz o 2 piętrach z bali rżniętych nowy, z fugowanemi podłogami. InwKal I 446.
  • – Stodoła zbudowana z balów, stara, nie bardzo dobra. InwKal I 520.
  • – Stodoła o jednem klepisku, balami delowana, dach niezły. InwPuck 88.
  • – Stajnia [...] z podłogą na balkach spodnich, balami wyłożona. InwChełm 25.
  • – Cáłe lásy postronne kráie zakupuią [...] wywożąc mászty, bále do budowániá okrętow. BystrzInfGeogr H1v.

BAL II

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI, Kn

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   bal
liczba mnoga
D.   balów
Etymologia
niem. Ballen
Znaczenia
»bela, rulon materiału«
  • – [Jedwabiu] corocznie ten kray wydaie na 20. tysięcy Balow, á każdy Bal wynosi Funtow 216. ChmielAteny1755 I II, 579.
  • Bal. 1) Ballen Waare [...] bal towarow. T III 19.

BAL III

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn


Najwcześniejsze poświadczenie: 1665-1683
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   bal
B. uż. nżyw.   bal
Ms.   balu
liczba mnoga
M.   bale
Ms.   balach
Etymologia
fr. bal
niem. Ball
Znaczenia
»huczna zabawa taneczna«
  • – Kiedy by na wojnie ludzie nie mieli umierać i głodu cierpieć, tracić, toby była wojna jedno co i pokój i nie myślano by też tu, jeno o balach, baletach, komediach, cadeaux, ruelach etc. SobJListy 572.
  • – Ná [...] Balu [...] spełniano zdrowie [...] Ichmciow przytomnych. GazPol 1735/51, 6 nlb..
  • – Tańce, bale, Muzyki krotką słodycz rodzą. DrużZbiór 54.
  • – Niewiem co iest bal, assamble, reduty, Moy mnie Jegomość osadził przy kurach. DrużZbiór 533.
  • Bal. [...] 2) Ball, Tantz-Lustbarkeit. [...] był bal u Xćia JMći. T III 19.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • bal zagaić:
    • – Sam krol bal tańcem zagaił [...] anfangen, eröfnen als einen Ball. T III 357.
  • dawać bal:
    • – [...] w dzień Anniwersaryiny Urodzenia [...] Imperatorowy Ieymci Rossyiskiey, J. K. Mć. [...] wspaniały dawał Bal [...]. GazPol 1735/30, 6 nlb..
    • – [...] Podkanclerzy Koronny [...] solenny dawał Bal, ná ktorym wszyscy prawie tu przytomni praesentes byli [...]. GazPol 1736/83, 4 nlb..

BAL IV

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1669-1677
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   Bal
N.   Balem
Etymologia
z węg. (?)
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Dał Bal wieś jezuitom [...] Z wielkim wzięli zgorszeniem w swoję go opiekę. PotFrasz4Kuk I 210.
  • – Jeżak Feczko z Krzyżówki stanąwszy przed prawo nasze [...] żałował się o puścizne po siestrze swoi na imie Anny, która była za Warchołem Balem na Unowicy. KsKlim 82.