Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ŁAN

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: ŁAN, ŁON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   łan
D.   łanu ||   łonu
  łana
N.   łanem
Ms.   łanie
liczba mnoga
M. uż. nosob.   łany
D.   łanów
B. uż. nosob.   łany ||   łony
Ms.   łanach
Etymologia
czes. lán, z g.-niem. leh(e)n
Znaczenia
»miara powierzchni pola uprawnego o zróżnicowanej wielkości, przeciętnie ok. 20 hektarów«
  • – Ustawa tedy stanęła że by brac 10 bitych Talerow co Miesiąc na kon z pługu co unas łąn to tam pług. PasPam 62v.
  • – Desiderium [żądanie] Io MSCi X Plebana Budziszowskiego [...] to iest u [o] uwolnienie Łanu iednego na Szpital zakupionego w Budziszowicach w Dzierzawie Io MSCi Pana Piotra Sladkowskiego instabunt [starać się będą] IMPP. Posłowie. PasPam 219.
  • – Dla pomiáru tákże y wydżiału Łanow, tyśiąc rázy doskonálszą iest skálá ná łokćie wydźielona, ániżeli ná pręty ábo na łáńcuchy. SolGeom II 98.
  • – TA Zábáwá odpráwuie podźiał wszelkich Figur płáskich, nie tylko ná kárćie ále y ná źiemi. Tákże Gránic y Pol, ná Łany, Włoki, Połłánki, y Cwierći zwyczáyne wKoronie Polskiey. SolGeom II 130.
  • – Do Krakowa na podróż powinni się sprzągać na jeden wóz dwaj łonnicy: do Bochnie, Wawrzyńczyc i Radłowa z łonu jednego. ActScabVet 95.
  • – Łan álbo włoka iest pięcioraki. Dwa Frankońskie. Jeden Teutoński álbo Niemiecki. J dwa Polskie. Ktore statut Polski w księgach skarbowych opisuie, ná karcie 390. BystrzInfRóżn Zv-Z2.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • łan frankoński I:
    • – Miárá, Łokieć: Tego lub Státut niespecyfikuie, pewna rzecz, że nie inszego vżywa, tylko Krákowskiego, kiedy Łan Fránkoński z kśiąg Krákowskich opisuie. SolGeom II 145.
    • – Pierwszy łan Frankoński liczy w zdłuż miar 270. á łokci 3915. w szerz miar 12. á łokci 174. Jedna miara według tegoż statutu liczyć powinna łokci 14. y piędź iednę: to iest iak cali 12. á zátym puł łokcia Krakowskiego, według explikácyi X. Solskiego w Geometrze Polskim ná kárcie 145. BystrzInfRóżn Z2.
    • – Staie oprocz Geometrycznego, według Statutu iest dwoiakie. Pierwsze łanu Frankońskiego, ktore liczy łokci Krákowskich 217. y poł łokcia. Drugie, ktore liczy łokci 84. BystrzInfRóżn Zv.
  • łan frankoński II:
    • – Drugi łan Frankoński liczy w zdłuż stai 18. á miar 270. á łokci 3915. Wszerz staie 1. á miar 15. á łokci 217. y poł. BystrzInfRóżn Z2.
  • łan niemiecki:
    • – Trzeci łan Niemiecki liczy w zdłuż sznurow 90. á lasek 270. á łokci 4050. Wszerz sznurow 4. á lasek 12. á łokci 180. BystrzInfRóżn Z2.
  • łan polski I:
    • – Czwarty łan Polski ma w zdłuż Pol: 3. á stay 36. á łokci 3024. w szerz – łokci 120. Pole według statutu w łánie Polskim liczyc powinno w zdłuż stay 12. z ktorych każde staie w zdłuż liczy łokci 84. Záczym iedno że trzech pol łanu liczy w zdłuż łokci 1008. w szerz łokci 120. BystrzInfRóżn Z2.
  • łan polski II:
    • – Piąty łan Polski z ktorego kmiecie powinni odrabiać Panom swoim dzień ieden w tydzień, według statutu. Táki łan ma bydź podzielony ná trzy pola. W każdym polu w zdłuż na bydź stai 4. A każde staie w zdłuż ma mieć stop 150. W szerz zaś każde pole ma mieć zagonow 24. A każdy zagon stop 6. BystrzInfRóżn Z2.
  • łan chełmiński:
    • – Oprocz tych znaiduie się szosty łan w Woytostwach y dobrach Krolewskich ktory się Chełmiński zowie, dáleko większy nad inne. Ten w zdłuż liczy Morgow 30. A sznurow 90. A prętow 900. A łokci 6750. W szerz Morg – 1. á sznurow 3. A prętow 30. A łokci 225. Morg zaś ieden zamyka w sobie sznurow 3 BystrzInfRóżn Z2.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WG
Data ostatniej modyfikacji: 07.08.2023