ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				żelazo
	N.				żelazem

Znaczenia

1. »metal«

Przenośnie

Iuz tedy dy złote Lata twardym przedziergnęły się zelazęm, kiedy Dąm [dom] radosci y nadzieie naszey wgorzkie obrocił się nąm łzy, Takiego pozbywszy Hetmana y Senatora.PasPam 207-207v

2. przen. »biała broń«

– Nie trzeba tu się swarzyć ani gniewać o tę praezencyią ktorą między nami moze uspokoic zelazo. PasPam 71.
– Nienowina to siedmdziesiąt razęm Nogi y ręce obciąwszy zelazęm krolom pod stołęm zepsy zbierac kosci. PasPam 110.
– Iest w tym terminie Swiadectwo Wodzow [...] moich [...] y grzbiet ołowięm y zelazęm poorany. PasPam 147.
– Umiał tęn Wodz swoię tak akkomodowac rękę ze nigdy na karanie nie zarobiła bo rzadko temu nieprzyiacielowi na zdrowie ktorego ona swoim dosięgła zelazęm. PasPam 205v-206.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

bezbożne żelazo:

– Y ty ktoszkolwiek iesteś, coś bezbożnym żelázem synowską przeciwko Mátce uzbroił rękę, coś przez nie słuszne y obrzydliwe sposoby, przez ták wielką ubogich ludzi oppressyią, czegoś dokázáć chciał, Stániesz się sam niefortuny swoiey architektem. DanOstSwada V, 4.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Kiy ná chłopy/ żelázo ná szláchtę. RysProv VII, 10.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

ŻELAZO