Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*ŻYCIE

rzecz.
n
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
D.   życia
B.   życie
N.   życiem
Ms.   życiu
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Dawszy pokoy [opisowi] tamecznych Prowincyi [...] Poniewasz ia tu nie Historyie ale Cursum zycia mego opisać proposui [postanowiłem]. Wracam się iednak do odbiegłey materyiey. PasPam 71.
  • – Zachoway mię Boze raz w zyciu moim takiey Choroby. PasPam 78v.
  • – A teraz chwalebni Tumulanci [tumultandi = zmarli] w wiekuistą zabrawszy sie kompaniią zegnaią przez mnie Woysko wszystko iako swego Palaestram, [szkołę] życia. Zegnaią Chorągiew Matkę [...] zegnaią wszystkich krewnych. PasPam 87.
  • – Kto mi bierze Sławę dobrą bierze mi Zycie. PasPam 185.
  • – Co tez to te przyiacielskie usługi mnie w zyciu kosztuią Sąm tylko Pan Bog wie. PasPam 249v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • póko życia:
    • – Panie Boze Dobrotliwy racz takich lat uzyczać łaskawie poko zycia mego stawac będzie. PasPam 277v.
  • kończyć życie:
    • »umierać«
    • ~ Przywieziono tez y kazimierza za Francyiey choc z nami niechciał zycia swego konczyc a postaręmu po Smierci do nas przyiechał. PasPam 247v.
Związki frazeologiczne

  • na azard życie łożyć;
  • na azard życie nieść;
  • puścić na azard życie:
    • »ryzykować życie; ryzykować życie; ryzykować życie«
    • – A lubo tam Hetman na Azard zycie swoie łozył y męznie się potykał iednak niedobre Woysko strasnie uciekac poczeło tak dalece że ledwie sam Hetman po tym dwa konie rosparszy Mogł uskrobac zdrowo aż do Minska. HistBun 32v.
    • – Tenże J. O. X. JMci nielituiąc zdrowia y fatygi na ażard życie niosąc z ludzmi swemi Nadwornemi [...] poszedłszy za rabuiącemi Haydamakami podiazdem [...] tychże Haydamakow [...] rozgromił. RadziwUDiar B4-B4v.
    • – Puscił na azard dla Oyczyzny zycie swoię nieiaki Skrzetuski y przebrawszy się po chłopsku pobrał listy od Wodzow do Krola. HistBun 12v.
  • ostatni akt życia:
    • »umieranie, śmierć«
    • – Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • życie hazardować:
    • – [...] gdy obaczył że nikt Mu na posiłek nie przybywa, więc westchnął do Nieba na to patrzącego, iako życie ażardował dla Oyczyzny, azatym się nazad do swoich reiterował okopow. HistBun 16.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 23.04.2014