ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T

Najwcześniejsze poświadczenie: 1613

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		antydot
D.		antydotu
B.	uż. nżyw.	antydot
N.		antydotem
Ms.		antydocie

liczba mnoga

	M.			uż. nosob.	antydoty
	N.				antydotami

Etymologia

łac. antidotum, z gr.

Znaczenia

1. med. »lekarstwo, zwłaszcza przeciw truciznom, jadom, odtrutka«

– Antidot, to iest lekarstwo przeciw truciznom y zarazom. SyrZiel 399.
– Obrażonym od bestiy jadowitych, so1 ta, oleiek, sok, y Antydot, bywa wielkim ratunkiem, tym rany namazuiąc. SyrZiel 400.
– Więc iey [żonie] krew puszcza [doktor], więc robi klisztery, Plastrow y proszkow, zadaie dla potu, Lecz iey nie może trafic antidotu. PotSyl 11.

Przenośnie

Jeśli jednak ten sposób ma być pożyteczny, niech się fortel przemienia w antydot skuteczny.HugLacPrag 25
Precz precz wszyscy Lekarze precz Apteki bo tu, Tylko z Samego Nieba, trzeba Antidotu.PotPer 27v
To są zbawienne plastry, antydoty [o pokucie].ChrośZbiór C3
To przecie antidotem mają ludzie pewnym: Rzemieniem, albo twardym przycierać jej drewnem [o złej żonie].PotFraszBrück I I, 486

2. »dzieło wyrażające krytykę czego«

– Wydali na przeciw Apologiey [...] Script iadu Schismatyckiego y Heretyckiey trucizny pełny, a swym go Naśladowcom cukruiąc, Antidotem go otitułowali. SmotEx 3 nlb..
– On [autor] we wszytkim tym Antidocie nic inszego nie czyni/ tylko kłama/ potwarza/ bluźni. SmotEx 6 nlb..
– EXETHESIS [...] to iest ROSPRAWA MIEDZY Apologią y Antidotem o Ostatek błędow Haereziy. SmotEx k. tyt..

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: *ANTYDOTUM.