Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ARSENAŁ

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   arsenał
D.   arsenału
B. uż. nżyw.   arsenał
N.   arsenałem
Ms.   arsenale
W.   arsenale
liczba mnoga
M. uż. nosob.   arsenały
B. uż. nosob.   arsenały
N.   arsenały
Etymologia
wł. arsenale, z arab.
Znaczenia
1. »budynek lub pomieszczenie przeznaczone na skład broni, zbrojownia«
  • – W arsenale weneckim widziałem dziwną rzecz. AquaPrax 142.
  • – Arsenáł/ vide Zbroiownia. Kn 9.
  • – Pełne dział Arsenały, pełna Kortygarda Ustrzępionych, Janczarow. PotWoj 11.
  • – W skarbie niemasz nervum belli; fortecy żadney, arsenały bez artyleryi. LeszczStGłos 9.
  • – [...] po obaczonym Ceukhauzie álbo Arszenale [...] ku Francyi ruszył się [dwór] [...]. GazPol 1736 96 8 nlb.
  • – Aukcyą także w Woysku uczynić maią do 32 000 ludzi Regularnych, iako też dla wystawienia y sporządzenia Arsenału. MerkHist 709.
Przenośnie
  • Czekauzie armat pełny czyli mam rzec cale, Wszelkiemi napełniony cnoty arsenale [o Matce Boskiej].KochOgrTur 67
  • Kilka Piorunow Jupiter uderzy, Ile zaś razy zagrzmi, ile błyśnie, Tyle Rac z swego Arsenału ciśnie.DrużZbiór 314
  • Poyzry o wieczny Boze ktoryś niegdy tęgięm Uiął gniew sprawiedliwy przez niebo popręgięm I wiecznies malowaną zawiązał obręczą Swoy Arsenał, z kąd grozy twe nad Swiatem brzęczą.PotWoj 3
  • Niechay grzmią grozy, gorne Arsenały.PotSyl 31
  • Czesc Woyska osiodłała grzbiet Dunaiowego Arsenału łodziami.DrobOpow 17
2. »fabryka broni, ludwisarnia«
  • – Arsenał, 44. sal obszernych zamyka, w ktorych ustawicznie robi Rzemieśnikow na 2000. BystrzInfGeogr F2v.
3. »warsztat, w którym się buduje i remontuje okręty«
  • – Drugi port pod Galatą [...] Niżej widzieć arsenał na ćwierć mili długi, Pod dachy spiżanymi [...] Tu galery stoją Gdzie fale, ani plusków morskich się nie boją. TwarSLegK 161.
  • – Vmárł w tych dniách w Konstántynopolu Kikáie/ to iest Márszałek z Arsenału/ gdzie się Okręty y Galery robią. MerkPol 54.
  • – Aby miał [port] Arsenał do budowania Okrętow. ChmielAteny II 9.
Przenośnie
  • W iedney się tylko Polszcze rodzą te Okręty, Ktore śmiertelney szargi wytrzymawszy fale? Z ziemie wziete? w Niebieskim świecą Arsenale.PotPocz 92
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 13.06.2024