Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*AWERN
rzecz
m
, AWERNO
rzecz
n

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. n   awerno
D. m   awernu
C. n   awernu
B. m uż. nżyw.   awern
N. m albo n   awernem
Ms. m albo n   awernie
liczba mnoga
M. m uż. nosob.   awerny
B. m uż. nosob.   awerny
Etymologia
łac. Avernus
Znaczenia
1. »nazwa jeziora we Włoszech (Lago d’Averne), gdzie według mitologii rzymskiej było wejście do świata podziemnego«
  • – Gdzie kto okiem pokinie/ nád sobą obłoki/ Pod sobą uyźrzy przepáść/ y Awern głęboki. TwarSLeg 50.
  • – Ma on [diabeł] stygiejskie wody przy Awernie, W nich się niech swojej każe wozić Lernie. BorzNaw 44.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • siarczyste awerno:
    • – Pomierzył [książę Zbaraski] Kampanijej roskoszne rowniny; Gdzie szlachetne nad morzem leży Neapoli/ Gdzie siarczyste Awerno/ y dziwne Puzzoli. TwarSLeg 9.
2. »piekło«
  • – Postrzegł z Auernu ieden duch przeklęty/ Co Krolewica hardego dolega. TasKochGoff 110.
  • – OZnaimiłeś mi moy drogi Sąśiedźie/ Ze twá Alekto żoná w Awern iedźie. GawDworz 30.
  • – Ciemne by otworzyli na naszych Averny Taka była zawziętosc, taki gniew kacerny. PotWoj 21.
  • – Z gruntu się trzęsła ziemia, pospołu z Avernem. PotWoj 135.
  • – Gdy Bog stoi z nami, Wszytkie Awerny Vpadną przed nami. OblJasGór 8-8v.
  • – Będą Krety wsrzod Ziemi; całe się Awerny Na powietrze wysadzą, z kudłatemi Lerny Od min niepoliczonych. DrobOpow 9.
  • – Powiadał [...] Także o mieyscu onym w przeklętym Awernie, Gdzie vpał wieczny trapić będzie złych mizernie. DamKuligKról 261.
  • – Bogowie, niezliczone ktorym piekielnego Woysko służy Awernu [...] powiedźcie. ClaudUstHist 3.
  • – Eumenidy strászliwe wyćiągnioną szyią Winá cedzą, á węże z niemi wespoł piią; Y nie głownie smoliste, lecz świece gotuią Do łoźnice iárzęce; wolne przelátuią Awern lekkie gołębie, powietrze fetorem Nie psuie się, y wolnym idźie Styx ieźiorem. ClaudUstHist 26.
  • – O Zápamiętałe Dziecię (rzecze) twoie to spráwiło zuchwáłe Bespieczenstwo y vpor: żeś mię nie słucháiąc/ Ani tey podeyzrzáney łąki omiiáiąc/ Wdał mię w ten żal y kłopot: Zá co będziesz/ y ty Stał v Bogow: Ktorego Awern niepożyty Bał się mocy dopiero/ y mury piekielne Strzałom vstępowáły: Zá co niesmiertelne Imię moie: y do tąd ofiáry palone/ Kiedys tę broń vtrácić/ ktorą zaszerzone/ Pánstwo násze sięgáło Oceánow obu/ Ia zadney w tym nie widzę rády/ y sposobu/ Oproczby nad zdrayczyną pomścić się tą iáko/ Bowiem łuku takiego stworzyć iuż niiáko/ Ani strzał zahártowáć/ kiedy w ziemi gniie Dawno Cydon. TwarSPas 99.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: DL , KS
Data ostatniej modyfikacji: 16.09.2022