ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				bóżnica \|\| bożnica
	D.				bożnice
					bożnicy
	B.				bożnicę
	N.				bożnicą
	Ms.				bóżnicy \|\| bożnicy

liczba mnoga

	M.				bożnice
	D.				bużnic \|\| bóżnic \|\| bożnic
	B.				bożnice \|\| bużnice
	Ms.				bóżnicach \|\| bożnicach

Znaczenia

1. »żydowski dom modlitwy i nauki religii«

– Y gdzie teraz Boże przykazánie Zydzi w swoiey Bożnicy chowaią/ tám przed tą szafą lichtarz ná koło z kágáńcámi/ iáko koronę iáką záwieszáią. StarKaz II, 425.
– CHoćci w-tym mieście, nie było Kościołá, bo on w-cáłym Krolestwie Zydowskim, był tylko w Ieruzalem: byłá tám iednák Bożnicá álbo szkołá Zydowska, mieysce przedcię ná chwałę Bożą, mieysce ná náukę o Bogu oddáne. MłodzKaz II, 147.
– Przy której to bóżnicy mają być domki na rabinów, kantorom [!], szkolników, szpital, które to domki od wszelkich podatków i ciężarów [...] wolne być mają. JewPriv 199.
– ... y tu iako pod czas Woyny na Granice sie schronili [Żydzi] ze Sląska. maiąc tu w Zywcu dwie Buznice. KomonDziej 133.
– Są tu [w Amsterdamie] Kaplice OO. Augustynianow y Jezuitow dla Katolikow; Zydowska Synágoga albo Bożnica wielka dla Zydow Portugalskich... ChmielAteny II 248.
– Bożnica. heidnischer Tempel, Juden-Schule, Synagoge. Temple paien; Sinagogue. T III 71.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

bożnica żydowska:

– A Gdy byli [Paweł i Barnabasz] w Sáláminie/ opowiádáli słowo Boże w bożnicách Zydowskich/ á mieli z sobą y Janá do usługi. BG Dz 13, 5.
– Bożnicá Zydowska/ Proseucha, [...] Śynagoga. Kn 43.
– W Tey vlicy ś. Anny názwáney/ byłá przedtym Bożnicá Zydowska/ mieysce vrągániá/ y czći vwłoczenia Imieniu Naświętszemu IEZUS... PruszczKlejn 20-21.
– Kościołow wszystkich w murách y zá murámi [Lwowa] po Przedmieściach numero 41. Cerkwi murowánych 6. drewnianych kilka. Bużnic Zydowskich murowánych 2. ChmielAteny II 315.
– Bożnica Zydowská, temple de juifs. KulUszDyk 9.

2. »świątynia pogańska, heretycka«

– Niegdy wielki a teraz ledwie iuz doyzrały Bałwochwalskie Buznice pyszne Bazyliki Kolosy wywiedzione az w niebo za krzyki Czas z ziemią porownywa a co kościoł broni oraz z cnotą to nigdy nie zostanie w toni. KodKon 140.
– Bożnicá/ Delubrum, [...] Arbor circa Ammonis delubrum. Kn 43.
– Nie darmo przeszłych wieków poganie mniemali, Jakoby góry głową niebiosów tykały; Przeto na ich wierzchołkach stawiali bożnice. ZimBSiel 108.
– W Mieście tym [Mekce] iest potężny z wieżą z[!] wysoką Meczet, albo Bożnicá Turecka. ChmielAteny II 518.
– § Bożnica Jowisza. T III 71.

3. »krąg, społeczność wyznawców jakiejś religii«

– Bog stánął w Bożnicy Bogow, to iest świętych,y we śrzodku świętych rosporządza. KorRoz 83.

Związki frazeologiczne

wyłączać kogoś z bożnic:

– Wyłączáć was będą z bożnic: owszem przydzie godziná/ że wszelki ktory was zábije/ będzie mniemał/ że Bogu posługę czyni. BG J 16, 2.

z bożnice wyłączony (sz. zm.):

– Ták mowili rodzicy jego/ że się bali Zydow: ábowiem już byli Zydowie postánowili/ áby/ ktoby go kolwiek Chrystusem wyznáł/ był z bożnice wyłączony. BG J 9, 22.
– Wszákże jednák y z Książąt wiele ich weń uwierzyło: ále dla Fáryzeuszów nie wyznawáli/ áby z bożnice nie byli wyłączeni. BG J 12, 42.

Znaczenia niepewne

1. a. 2:

– Boznica Phanum. LodDict 9/1.

Związki niejednoznaczne względem znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

bożnica szatańska:

– ... zbluzniony iesteś od tych, ktorzy się Zydámi zowią, á nie są nimi, ále są bożnicą szátáńską. BirkOboz 80.
– Znam uczynki twoje/ y ucisk/ y ubostwo/ (áleś bogáty) y bluźnierstwo tych ktorzy się powiádáją być Zydámi/ á nie są ále są bożnicą szátáńską. BG Ap 2, 9.
– Otoć dam niektore z bożnice szátáńskiey/ ktorzy się powiádáją być żydámi/ a nie są/ ále kłamáją. Oto spráwię że przydą/ y będą się kłaniáli przed nogámi twymi/ y poznáją żem Ja ciebie umiłował. BG Ap 3, 9.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BOŻNICA